Το επικαιροποιημένο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του Δήμου Αίγινας.

Το επικαιροποιημένο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του Δήμου Αίγινας και η έγκρισή του ήταν ένα από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης, στην συνεδρίαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής που πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης στης 6 Μαΐου. Σύμφωνα με το εισαγωγικό κείμενο του σχεδίου "Στόχος αυτού του σχεδίου είναι να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο Στρατηγικού Σχεδιασμού για το Δήμο σε θέματα διαχείρισης αποβλήτων για το επόμενο διάστημα.

Από το Podcasting Feed του Ενημερωτικού Δελτίου στο ραδιόφωνο του Aegina Portal.

Βασική επιδίωξη του Δήμου που εκφράζεται με το παρόν Σχέδιο είναι η μείωση των αποβλήτων που οδηγούνται σε ταφή, η προώθηση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης αποβλήτων και τη συμβολή στην προστασία του Περιβάλλοντος σε τοπικό – δημοτικό και Περιφερειακό επίπεδο".

Το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων ως θέμα του Δημοτικού Συμβουλίου

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, που αποτέλεσε και μέρος της εισήγησης του προέδρου της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής κ. Γιάννη Ζορμπά: "Το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) κάθε Δήμου εγκρίνεται με απόφαση της οικείας Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, μετά από παροχή γνώμης του αρμόδιου Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) μέσα σε ένα μήνα από την αποστολή του σχετικού ερωτήματος. Στους ΟΤΑ Α' βαθμού για τους οποίους δεν προβλέπεται Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, το ΤΣΔΑ εγκρίνεται από το οικείο Δημοτικό Συμβούλιο. Εφόσον ο ΦΟΔΣΑ δεν παρέχει γνώμη εντός της προαναφερόμενης προθεσμίας, το ΤΣΔΑ εγκρίνεται σύμφωνα με τα παραπάνω και υποβάλλεται από τον ΟΤΑ Α' βαθμού στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στη βάση τυποποιημένης ηλεκτρονικής φόρμας και στην οικεία Περιφέρεια και στον οικείο περιφερειακό Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ)" κτλ.

Έτσι, μετά την θετική απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, το σχέδιο δεν χρειάζεται να περάσει από το Δημοτικό Συμβούλιο και υποβάλλεται στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων.

Υπενθυμίζεται ότι το Aegina Portal στις  22 Απριλίου 2021 δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο: "Μία πρώτη εικόνα του επικαιροποιημένου Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων του Δήμου Αίγινας. Θετική η γνωμοδότηση του ΕΔΣΝΑ". Καθώς μέχρι εκείνη την στιγμή δεν υπήρχε κάποια εικόνα για το επικαιροποιημένο σχέδιο, το Aegina Portal βάσισε το δημοσίευμα του στην απόφαση 154/2021 της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ.

Το θέμα της απόφασης είναι: "Παροχή γνώμης του ΕΔΣΝΑ επί του υποβληθέντος επικαιροποιημένου Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων ΤΣΔΑ του Δήμου Αίγινας. Η συνεδρίαση έγινε στις 15 Απριλίου 2021. Στο επίσημο έγγραφο της απόφασης, στην εισήγηση του θέματος, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι: "Ο Δήμος της Αίγινας με το υπ'αρ 3934/29.3.2021/ΕΔΣΝΑ έγγραφο διαβίβασε στην υπηρεσία, το επικαιροποιημένο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του ΤΣΔΑ προκείμενου ο ΕΔΣΝΑ ως οικείος ΦΟΔΣΑ να εκφράσει γνώμη".

Σύμφωνα με τα παραπάνω ο ΕΔΣΝΑ (για το δήμο της Αίγινας είναι ο οικείος περιφερειακός Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων - ΦΟΔΣΑ) παρείχε γνώμη μέσα σε έναν μήνα από την αποστολή του σχετικού ερωτήματος αφού η ημερομηνία του εγγράφου του δήμου είναι 29.3.2021 και η απόφαση 15.04.2021. Λίγες ημέρες μετά το Aegina Portal δημοσίευσε την απόφαση για την παροχή γνώμης του ΕΔΣΝΑ

Η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ είχε εγκρίνει την παροχή θετικής γνωμοδότησης επί του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων του Δήμου Αίγινας, με την επιφύλαξη σχετικά με τις υποδομές διαχείρισης στερεών αποβλήτων, οι οποίες θα εξειδικευτούν στο επικαιροποιημένο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Ν. Αττικής μετά την κατά νόμο έγκισή του.

Το ερώτημα του Aegina Portal στον ΕΔΣΝΑ για τη διαδικασία

Τις επόμενες ημέρες μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής το Aegina Portal επικοινώνησε με τον ΕΔΣΝΑ, επανειλημμένα είναι η αλήθεια, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ανταπόκριση. Το ερώτημα ήταν εάν μετά την παροχή γνώμης του ΕΔΣΝΑ, μέσα στο χρονικό πλαίσιο του ενός μηνός, το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του Δήμου Αίγινας θα έπρεπε να "περάσει" από Δημοτικό Συμβούλιο (σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο νόμος).

Στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 10ης Μαΐου 2021, σε σχετική ερώτηση ο δήμαρχος κ. Γιάννης Ζορμπάς απάντησε ότι ο δήμος της Αίγινας δεν έχει λάβει απάντηση παροχής γνώμης από τον ΕΔΣΝΑ.

Το αίτημα του κ. Παναγιώτη Κουκούλη να έρθει το ΤΣΔΑ ως θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο

Στην ίδια συνεδρίαση ο δημοτικός σύμβουλος κ. Παναγιώτης Κουκούλης ζήτησε το ΤΣΔΑ να συζητηθεί ως θέμα σε επόμενη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, λέγοντας ότι: "Θα είναι πάρα πολύ χρήσιμο να ενημερωθεί και το Δημοτικό Συμβούλιο, να παραθέσουμε ορισμένες παρατηρήσεις που έχουμε. Αλλά με αυτόν τον τρόπο νομίζω ότι θα ξεκινήσει μία γενικότερη προσπάθεια, με την συμμετοχή όσων γίνεται περισσοτέρων ανθρώπων για την διατήρηση της καλής κατάστασης στην καθαριότητα και κυρίως στην περαιτέρω βελτίωση και την παγίωση μίας καλής κατάστασης και στο μέλλον". Ο κ. Κουκούλης τόνισε την πρόθεση της παράταξής που είναι επικεφαλής να "φέρει " το θέμα στο δημοτικό συμβούλιο. Παρόμοια θέση εξέφρασε και ο κ. Φίλιππος Τζίτζης στην συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Αντίστοιχη πρόταση είχε κάνει ο κ. Νεκτάριος Λεούσης στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής.

Όπως έγινε κατανοητό το αίτημα του κ. Παναγιώτη Κουκούλη δεν αφορά στην έγκριση του σχεδίου, αλλά στην ενημέρωση των δημοτικών συμβούλων.

Το περιεχόμενο του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων του Δήμου Αίγινας, επιγραμματικά.

Πρόκειται για ένα πολυσέλιδο κείμενο 221 σελίδων, ένα μεγάλο μέρος των οποίων αφορά στην παρουσίαση των θεσμικών πλαισίων και ειδικά του νέου ΕΣΔΑ (Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων) , παρουσίαση σχετικών χρηματοδοτικών προσκλήσεων, στοιχεία που αφορούν στα χαρακτηριστικά του δήμου Αίγινας, την υφιστάμενη κατάσταση διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, διαγράμματα με την μεταβολή των παραγόμενων ποσοτήτων του συνόλου των ΑΣΑ για κάθε έτος από το 2015. Επίσης υπάρχει μία εκτενής αναφορά στην υφιστάμενη διαχείριση των ρευμάτων αποβλήτων του δήμου στο πλαίσιο της ανακύκλωσης και των διαθέσιμων συστημάτων, τα ογκώδη και τα πράσινα απόβλητα με αναφορά στον Κανονισμό Καθαριότητας και τα Απόβλητα Κατασκευών Εκσκαφών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους ΟΤΚΖ και άλλα.

Σε άλλο σημείο παρουσιάζεται μία αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης και οι δυνατότητες βελτίωσης του δήμου Αίγινας, αλλά και το κόστος λειτουργίας των υπηρεσιών καθαριότητας από το 2019 και μετά.

Ποιοι είναι οι στόχοι της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων

 Η επικαιροποίηση του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του Δήμου Αίγινας θα ανταποκρίνεται σε αυτούς τους στόχους με πρόβλεψη για τουλάχιστον μία πενταετία σχετικά:

• χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων
• ανακύκλωση υλικών
• μείωση της ποσότητας των αποβλήτων, μεταξύ άλλων μέσω της επαναχρησιμοποίησης προϊόντων ή την παράταση της διάρκειας ζωής των προϊόντων
• μείωση των αρνητικών επιπτώσεων των παραγόμενων αποβλήτων στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία
• μείωση του περιεχομένου των επιβλαβών ουσιών στα υλικά και προϊόντα
• κάλυψη (και υπέρβαση) των στόχων του ΠΕΣΔΑ, του ΕΣΔΑ και του Εθνικού Σχεδίου Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων
• Δράσεις που θα έχουν τοπικό χαρακτήρα
• βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών καθαριότητας του Δήμου στους πολίτες
• βέλτιστη σχέση κόστους/υπηρεσιών διαχείρισης στερεών αποβλήτων του Δήμου-μείωση κόστους διαχείρισης αποβλήτων
• ευαισθητοποίηση και συμμετοχή των δημοτών στα συστήματα διαλογής στην πηγή
• αύξηση της απασχόλησης και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας μέσω ΚΟΙΝΣΕΠ κ.λπ.

Ο σχεδιασμός λαμβάνει ως βάση τον υφιστάμενο ΠΕΣΔΑ Αττικής, αλλά ταυτόχρονα συνεκτιμά όλες τις θεσμικές εξελίξεις στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων

Προτεινόμενα μέτρα και δράσεις

Από την σελίδα 123 και μετά ξεκινά το σημαντικότερο τμήμα του σχεδίου που αφορά στα προτεινόμενα μέτρα και τις δράσεις.

• Δράσεις πρόληψης και διαλογής στην πηγή όπου αναφέρονται:
• Υποχρέωση χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων
• Σχεδιασμός του δικτύου
• Διαλογή στην πηγή οργανικών αποβλήτων από οικίες και χώρους όπως εστιατόρια, ξενοδοχεία κτλ
• Διαλογή στην πηγή πράσινων αποβλήτων κήπων και πάρκων
• Δραστηριότητες κομποστοποίησης - διαλογής - διαχωρισμού όπου αναφέρονται:
• Προώθηση Οικιακής Κομποστοποίησης
• Ανάπτυξη δικτύου και γωνίες ανακύκλωσης
• Κατασκευή πράσινου σημείου

• Δράσεις πρόληψης και επαναχρησιμοποίησης
• Δράσεις ενημέρωσης, επικοινωνίας και κοινωνικής συμμετοχής
• Δράσεις ενημέρωσης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
• Εκσυχρονισμός του κανονισμού καθαριότητας
• Σταδιοποίηση δράσεων και εκτίμηση αποτελεσμάτων

Κατασκευή και λειτουργία μονάδας επεξεργασίας (κομποστοποίησης) δημοτικών βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ)

Χωρίς αμφιβολία είναι ένα από τα κεντρικά θέματα του σχεδίου. Ακολουθούν επιγραμματικά κάποια σημεία του:

Ο Δήμος Αίγινας έχει θέσει ως άμεση προτεραιότητα του την κατασκευή και λειτουργία μονάδας επεξεργασίας των προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων, δηλαδή

• των οργανικών αποβλήτων τροφίμων από οικίες, υπηρεσίες και επιχειρηματικές δραστηριότητες
• των δημοτικών πρασίνων αποβλήτων (κλαδεμάτων) εντός των ορίων του, ώστε:
• να μειώσει τα μεταφορικά κόστη που συνεπάγεται η μεταφορά των συμμίκτων αποβλήτων προς ταφή στο ΧΥΤΑ Φυλής
• να βελτιώσει τις περιβαλλοντικές του επιδόσεις σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων μέσω της μείωσης των ποσοτήτων που οδηγούνται προς ταφή
• να μειώσει τα επιβαλλόμενα τέλη από την τελική διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων, όπως αυτά προσδιορίζονται από τον Κανονισμό τιμολόγησης Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) (ΦΕΚ 1277Β/15-4-2019)
• να μειώσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη διαχείριση αποβλήτων, δεδομένου ότι τα υλικά θα συγκεντρώνονται και θα υποβάλλονται σε επεξεργασία άμεσα εντός του Δήμου.

Σε μια συντηρητική προσέγγιση, λαμβάνεται ότι κατά τα πρώτα έτη λειτουργίας το παραγόμενο κόμποστ ενδέχεται να μην ικανοποιεί πολύ υψηλά ποιοτικά στάνταρ, όπως πχ αυτά που απαιτούνται για την απονομή κοινοτικού οικολογικού σήματος, λόγω υψηλών προσμίξεων και πιθανών λειτουργικών αδυναμιών.

Με αυτές τις παραδοχές λαμβάνεται ότι το παραγόμενο κόμποστ δεν θα τυποποιηθεί ως εμπορεύσιμο προϊόν αλλά θα χρησιμοποιείται από το Δήμο (χώροι πρασίνου, πάρκα κ.λπ.) ή θα παρέχεται δωρεάν στους δημότες ως εδαφοβελτιωτικό και οργανικό λίπασμα.

Σε επόμενη φάση και αφού διαπιστωθεί ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις για παραγωγή κόμποστ υψηλής ποιότητας είναι εφικτό ο Δήμος να προχωρήσει σε προσθήκη σχετικού επιπλέον εξοπλισμού (αεροδιαχωριστής, μαγνητικός διαχωριστής, μηχανή ενσάκισης κ.λπ.).

Η χρηματοδότηση των προτεινόμενων δράσεων

Στο συγκεκριμένο τομέα του σχεδίου αφιερώνονται περίπου 60 σελίδες.

Παρουσιάζονται εναλλακτικές χρηματοδότησης των προτεινόμενων δράσεων του Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων του Δήμου Αίγινας, πέρα της χρηματοδότησης μέσω των ίδιων πόρων και την σταδιακή εξοικονόμηση που αναμένεται να επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα από την σταδιακή ανάπτυξη των δράσεων.

Αφορούν ενεργά προγράμματα και δράσεις που αναπτύσσονται την τρέχουσα περίοδο και είναι δυνατό να χρηματοδοτήσουν μέρος ή το σύνολο του ΤΣΔΑ. Επισημαίνεται ότι όλες οι δυνατές χρηματοδοτήσεις αφορούν την προμήθεια, εγκατάσταση και αρχική λειτουργία.

Μπορείτε να δείτε το σχέδιο αναλυτικά εδώ.