Ένα ιδιαίτερα σημαντικό, δημόσιο έγγραφο, το οποίο περιγράφει τους λόγους της διαφωνίας ανάμεσα στην ανάδοχο εταιρία του έργου του υποθαλάσσιου αγωγού, της Τεχνικής Εταιρείας Χριστόφορος Δ. Κωνσταντινίδης Α.Ε και της Διευθύνουσας Υπηρεσίας ( Ε-Ε.Β-Λ.Ε. - Διεύθυνση Τεχνικών Έργω της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων), σχετικά με την βλάβη του υποθαλάσσιου αγωγού της Αίγινας στις 24-01-2024, παρουσιάζει σήμερα το Aegina Portal.
Από το Podcasting Feed του Ενημερωτικού Δελτίου στο ραδιόφωνο του Aegina Portal.
Πρόκειται για την απόφαση του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών, Γενική Γραμματεία Υποδομών, Αυτοτελές Τμήμα Νομικής Υποστήριξης, για την από 28.02.2024 ένσταση του αναδόχου του έργου: "Κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού σύνδεσης της νήσου Αίγινας με την ΕΥΔΑΠ", η οποία δημοσιεύθηκε χθες.
Η ένσταση αφορά απαντητικό έγγραφο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, στη δήλωση ζημιών, από ανωτέρα βία, που υπέβαλε η ανάδοχος του έργου (αρ. πρωτ. 120/24) .
Η ανάδοχος, Τεχνική Εταιρεία Χριστόφορος Δ. Κωνσταντινίδης Α.Ε αιτείται να γίνει δεκτή η ένσταση, να ακυρωθεί το προσβαλλόμενο έγγραφο και να οριστεί αρμοδίως η προβλεπόμενη από τον νόμο Επιτροπή Διαπίστωσης Βλαβών.
Στην απόφαση λαμβάνεται, επίσης, υπόψη η από 24-04-2024 Eισήγηση της Δ/νσης Τεχνικών Έργων, Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) Πειραιώς & Νήσων, Περιφέρειας Αττικής με τις απόψεις και τις αντιρρήσεις της επί της ένστασης καθώς και τον φάκελο της υπόθεσης με τα συμβατικά τεύχη.
Η ένσταση
Η ανάδοχος του εν θέματι έργου άσκησε την από 28.02.2024 ένσταση, κατά του με αρ. πρωτ.
212768/16-02-2024 εγγράφου - απάντησης της Δ/νουσας Υπηρεσίας στην με αρ.πρωτ.141895/02-02-
2024 δήλωση ζημιών από ανωτέρα βία, υπό την έννοια του άρθρου 58 παρ.1,4 και 5 του Ν.3669/2008
και δια του οποίου κατ’ ουσία απορρίπτεται η ανωτέρω δήλωση και αιτείται να γίνει δεκτή η ένσταση, να ακυρωθεί το προσβαλλόμενο έγγραφο, να γίνει αποδεκτή η ανωτέρω Δήλωση, υπό την έννοια αφενός της τήρησης εκ μέρους της αναδόχου (και εκ μέρους της ΔΥ) της ορθής διαδικασίας που ορίζει η παρ. 5 του αρ. 58 του ν. 3669/08 και αφετέρου της μη ακόμα ολοκλήρωσης της πλήρους και ασφαλούς εξαγωγής συμπερασμάτων για το/ τα αίτια της προκληθείσας βλάβης του αγωγού και να οριστεί αρμοδίως η προβλεπόμενη από τον νόμο Επιτροπή Διαπίστωσης Βλαβών προκειμένου, λαμβάνοντας από κάθε διαθέσιμη πηγή όλα τα αναγκαία στοιχεία και επικαιροποιώντας αυτά, προβεί στη σύνταξη του επίσης εκ του νόμου προβλεπόμενου Πρωτοκόλλου Διαπίστωσης Βλαβών με το κατά την κρίση της περιεχόμενο.
Η ανωτέρω ένσταση ασκήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 174 ν. 4412/2016 (Α΄ 147), όπως
ίσχυε, είναι εμπρόθεσμη και συνεπώς είναι εξεταστέα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 87 του ν.
4782/2021.
Το ιστορικό της διαφωνίας
Στις 24-01-2024 ο υποθαλάσσιος αγωγός που συνδέει τη Νήσο Αίγινα με το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ στον λιμένα Περάνης της Νήσου Σαλαμίνας παρουσίασε διαρροή με αποτέλεσμα τη διακοπή της υδροδότησης της Ν. Αίγινας.
Η ανάδοχος προέβη σε σχετικές ενέργειες, σύμφωνα με τις συμβατικές του υποχρεώσεις προκειμένου να εντοπιστεί το σημείο διαρροής, με μισθωμένο πλωτό μέσο, εξειδικευμένο καταδυτικό συνεργείο με καταγραφικό εξοπλισμό, τοπογράφο, μηχανικούς της εταιρείας μας, υποβρύχιο όχημα (ROV), κλπ. και το σημείο διαρροής εντοπίστηκε από την ανάδοχο στις 25-01-2024, σε απόσταση 850μ. από την ακτή του Περάνι Ν. Σαλαμίνας.
Στη συνέχεια η ανάδοχος υπέβαλε την με αρ. πρωτ. 120/24 δήλωση ζημιών από ανωτέρα βία και ακολούθησε το προσβαλλόμενο με την υπό κρίση ένσταση απαντητικό έγγραφο της Υπηρεσίας.
Προς υποστήριξη των αιτημάτων της η ανάδοχος ισχυρίζεται συνοπτικά τα εξής:Το προσβαλλόμενο έγγραφο είναι ακυρωτέο, διότι έχει εκδοθεί αναρμοδίως, είναι αντισυμβατικό, αβάσιμο, ενώ επίσης έχει εκδοθεί και κατά παράβαση των οριζόμενων στο αρ. 58 του ν. 3669/08 και έχει εκδοθεί κατά σαφή πλάνη περί τα πράγματα και δεν έχει λάβει υπόψη του κρίσιμα στοιχεία.
Συγκεκριμένα:
Σε περίπτωση βλαβών σε έργο από λόγους ανωτέρας βίας ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος να υποβάλει σχετική Δήλωση Βλαβών εντός ανατρεπτικής προθεσμίας και μόνο μία φορά και προφανώς, εάν απαιτηθεί, επικαιροποιείται συν το χρόνο ανάλογα με τα ευρήματα, αφού πολλές φορές -όπως εν προκειμένω, που το συμβάν έλαβε χώρα σε βάθος 49 μέτρων υπό τη επιφάνεια της θάλασσας και εντός της εξωτερικής προστασίας του αγωγού - είναι αδύνατη η εξαγωγή άμεσων συμπερασμάτων λόγω της φύσης και των ιδιαιτεροτήτων του έργου.
Εξάλλου, η διαπίστωση των ακριβών αιτίων της βλάβης και η έκταση αυτής ομού μετά των σχετικών αναλύσεων και ασφαλούς επιστημονικής εκτίμησης όλων των δεδομένων, δεδομένης και της εμπλοκής της Εισαγγελικής Αρχής, απαιτούσε σοβαρή κινητοποίηση εκ μέρους της αναδόχου εταιρείας και ικανό χρόνο, πολύ πέραν της εκ του νόμου τασσόμενης ανατρεπτικής προθεσμίας για τη υποβολή της Δήλωσης του άρ. 58 του ν. 3669/08. Λόγω δε των ανωτέρω η υποβληθείσα Δήλωση της Αναδόχου εταιρείας ήταν αδύνατον να γίνει άνευ ουδεμίας επιφύλαξης και, όπως άλλωστε ρητά αναγράφεται, αποτελεί «αρχική» εκτίμηση.
- Η ΔΥ είναι υποχρεωμένη εκ του νόμου («δέσμια αρμοδιότητα») να ορίσει Επιτροπή Διαπίστωσης Βλαβών πράγμα που δεν έκανε και αντ’ αυτού απέστειλε το προσβαλλόμενο έγγραφό της. Η προθεσμία δε που έχει εκ του νόμου η Επιτροπή Διαπίστωσης Βλαβών είναι ενδεικτική και όχι ανατρεπτική, συνεπώς, εφόσον θα είχε οριστεί τέτοια Επιτροπή, θα είχε τον χρόνο με την συνεργασία και του αναδόχου αλλά και λαμβάνοντας κάθε ενημέρωση και δεδομένα από την Εισαγγελική Αρχή, να συντάξει το σχετικά προβλεπόμενο Πρωτόκολλο στο οποίο θα εξέθετε τα αίτια, τον χρόνο και τις ειδικές συνθήκες από τις επήλθε η βλάβη ενώ θα περιλάμβανε σε αυτό και την εκτίμησή της για την ύπαρξη ή όχι ευθύνης του αναδόχου και θα προσδιόριζε με λεπτομέρεια το είδος και την έκταση των βλαβών και θα πρότεινε τον τρόπο και την δαπάνη αποκατάστασης. Τα ανωτέρω δεν έχουν την έννοια ότι ο Κ.τ.Ε. αποδέχεται το εμπρόθεσμο της Δήλωσης ή την συνδρομή λόγων ανωτέρας βίας ή ότι η αποκατάσταση των βλαβών πρέπει να αποζημιωθεί, διότι αυτά είναι θέματα που κρίνονται οριστικά με την Απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής, η οποία είναι και η μόνη αρμόδια να εγκρίνει ή να απορρίψει το αίτημα του αναδόχου που διατυπώνεται δια της Δήλωσης. Συνεπώς το προσβαλλόμενο έχει εκδοθεί αναρμοδίως και κατά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας εκδόσεώς του.
- Το προσβαλλόμενο έγγραφο πάσχει κατά το αιτιολογικό αυτού μέρος, καθώς η περιλαμβανόμενη σε αυτό αιτιολογία είναι απολύτως έωλη και σε καμία περίπτωση επαρκής και σαφής ενώ μάλιστα και εν τέλει παρίσταται και τελείως αντισυμβατικό εκφεύγοντας τελείως από την αναμενόμενη, κατά τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη, εύλογη και καλόπιστη ερμηνεία και εν τέλει εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου της εργολαβίας.
- Το προσβαλλόμενο πάσχει κατά το αιτιολογικό αυτού μέρος, ενώ μάλιστα και εν τέλει παρίσταται και τελείως αντισυμβατικό εκφεύγοντας τελείως από την αναμενόμενη κατά τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη, εύλογη και καλόπιστη ερμηνεία και εν τέλει εφαρμογή του κανονιστικού πλαισίου της εργολαβίας.
- Ύστερα από τη διαρροή που παρουσίασε ο υποθαλάσσιος αγωγός που συνδέει την Αίγινα με το δίκτυο ΕΥΔΑΠ, στης 24.01.2024, η ανάδοχος προέβη στις ενέργειες εντοπισμού του σημείου διαρροής, σύμφωνα με τις συμβατικές της υποχρεώσεις. Παράλληλα, ύστερα από το από 29.01.2024 αίτημα της Περιφέρειας Αττικής, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά διέταξε τη διεξαγωγή έρευνας για τη διερεύνηση των αιτιών της διαρροής, που διεξήχθη από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά, παρουσία εμπειρογνώμονα μηχανικού.
- Παρόλο που η ανάδοχος γνώριζε ότι διεξάγεται η έρευνα, με την από 02.02.2024 δήλωσή της εκτιμά ότι η αιτία πρόσκλησης της διαρροής είναι δολιοφθορά και προβαίνει στη δήλωση ζημιών από ανωτέρα βία, σύμφωνα με το άρθρο 58 του ν. 3669/2008, αξιώνοντας αποζημίωση για την επισκευή της βλάβης.
- Σύμφωνα με τα συμβατικά τεύχη της σύμβασης (τεύχος 3 Τεχνική Περιγραφή άρθρο 3.1.), κατά την περίοδο παρακολούθησης της λειτουργίας και συντήρησης, το σύνολο των απαιτούμενων δαπανών βαρύνουν την ανάδοχο, πλην των δαπανών αποκατάστασης του αγωγού από βλάβες ή ζημίες για τις οποίες δεν φέρει την ευθύνη. Επίσης η δαπάνη αποκατάστασης των βλαβών στο υποθαλάσσιο τμήμα βαρύνει την ανάδοχο, εκτός των βλαβών που προκαλούνται από…………….. «αποδεδειγμένη δολιοφθορά ή τρομοκρατική ενέργεια».
- Δεδομένου ότι πόρισμα από την έρευνα για την εξακρίβωση της αιτίας πρόκλησης της διαρροής δεν έχει κοινοποιηθεί μέχρι σήμερα, η Υπηρεσία κοινοποίησε το προσβαλλόμενο με την ένσταση έγγραφο, μη κάνοντας δεκτή τη δήλωση της αναδόχου για ζημίες από ανωτέρα βία και κατ’ επέκταση αναγνώριση αποζημίωσης στην ανάδοχο, καθώς ο χαρακτηρισμός των ζημιών αποτελεί απλή εκτίμηση της αναδόχου, εν αναμονή του πορίσματος.
Από τις ισχύουσες διατάξεις, τον φάκελο του έργου και όσα προστέθηκαν κατά την εξέταση της ένστασης ενώπιον του Συμβουλίου προκύπτουν τα εξής:
Στις παραγράφους 4 και 5 του άρθρου 58 του ν. 3669/2008 (Α΄116), ορίζονται τα εξής:
4. Για να αναγνωρισθεί η αποζημίωση των βλαβών που προξενήθηκαν από ανωτέρα βία ο ανάδοχος πρέπει να δηλώσει γραπτώς στη διευθύνουσα υπηρεσία το είδος και την έκταση των βλαβών, καθώς και τη δαπάνη για την επανόρθωση της κατά το μέτρο που μπορεί αυτή να εκτιμηθεί. Η δήλωση περιλαμβάνει επίσης υποχρεωτικά περιγραφή της αιτίας των βλαβών, που χαρακτηρίζεται ως ανωτέρα βία και αίτημα αποζημίωσης για αποκατάσταση τους.
5. Η δήλωση υποβάλλεται σε ανατρεπτική Προθεσμία δέκα (10) ημερών από την επέλευση της βλάβης. Αν πρόκειται για έργο που έχει περατωθεί και δεν έχει ακόμα παραληφθεί οριστικά η Προθεσμία αυτή ορίζεται σε είκοσι (20) ημέρες. Η διευθύνουσα υπηρεσία προβαίνει αμέσως σε αυτοψία για την εξακρίβωση του περιεχομένου της δηλώσεως και ιδιαίτερα του είδους και της έκτασης των βλαβών, του χρόνου και των συνθηκών που τις προκάλεσαν και μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την υποβολή της δήλωσης του αναδόχου ζητά από την προϊσταμένη αρχή να ορίσει επιτροπή από υπαλλήλους, η οποία οφείλει να προβεί σε επιτόπια εξέταση σε αντιπαράσταση με τον ανάδοχο και να συντάξει σχετικό πρωτόκολλο διαπίστωσης των βλαβών μέσα σε δέκα (10) ημέρες από τη σύσταση της. Στο πρωτόκολλο εκτίθενται τα αίτια, ο χρόνος και οι ειδικές συνθήκες από τις οποίες επήλθαν οι βλάβες, με περιγραφή όλων των στοιχείων που έχουν εξακριβωθεί. Επίσης εξετάζεται η ύπαρξη ή όχι της ευθύνης του αναδόχου, προσδιορίζεται με λεπτομέρεια το είδος και η έκταση των βλαβών και προτείνεται ο τρόπος και η δαπάνη που απαιτείται για την επανόρθωση τους. Αν το έργο χρησιμοποιείται, η υπηρεσία που το χρησιμοποιεί ειδοποιεί τη διευθύνουσα υπηρεσία για παρουσιαζόμενες βλάβες.».
Στην υπό εξέταση περίπτωση, η ανάδοχος προέβη σε υποβολή προς τη Διευθύνουσα Υπηρεσία της δήλωσης ζημιών, η οποία όμως, λόγω των συγκεκριμένων συνθηκών, είναι ελλιπής, καθώς δεν ήταν δυνατό, εντός της τασσόμενης από τον νόμο μικρής σχετικής προθεσμίας, να περιγράψει με ακρίβεια το είδος και την έκταση ούτε να προσδιορίσει τη δαπάνη αποκατάστασης των ζημιών, καθώς αυτές είχαν λάβει χώρα σε μεγάλο βάθος, λαμβανομένου υπόψη και του γεγονότος ότι είχε διαταχθεί η διεξαγωγή έρευνας για τη διερεύνηση των αιτιών της διαρροής και εκκρεμούσε η έκδοση του σχετικού πορίσματος.
Η Υπηρεσία εσφαλμένα κοινοποίησε το προσβαλλόμενο με την ένσταση έγγραφο, μη κάνοντας δεκτή τη δήλωση της αναδόχου για ζημίες από ανωτέρα βία, ενώ θα πρέπει να εφαρμόσει την προβλεπόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις διαδικασία και να συστήσει Επιτροπή διαπίστωσης βλαβών, η οποία θα προβεί στη σύνταξη του προβλεπόμενου Πρωτοκόλλου Διαπίστωσης Βλαβών, με την εκτίμησή της σχετικά με την ύπαρξη ή μη ανωτέρας βίας και τον υπολογισμό του κόστους αποκατάστασης, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που έχουν στο μεταξύ προκύψει από τη διεξαχθείσα έρευνα.
Η απόφαση
Την αποδοχή της από 28.02.2024 ένστασης της «Τεχνική Εταιρεία Χριστόφορος Δ. Κωνσταντινίδης Α.Ε», αναδόχου του έργου: «Κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού σύνδεσης της νήσου Αίγινας με την ΕΥΔΑΠ» και συγκεκριμένα για την ακύρωση του προσβαλλόμενου εγγράφου και την προβλεπόμενη στον νόμο σύσταση Επιτροπής Διαπίστωσης Βλαβών, των αιτίων που τις προκάλεσαν και προσδιορισμού του κόστους αποκατάστασης των βλαβών, και αφού η ανάδοχος προβεί σε υποβολή γραπτής δήλωσης όπως ορίζεται στον νόμο, με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν σήμερα, σύμφωνα με το ανωτέρω σκεπτικό.
