Η πρωτοβουλία εκπαιδευτικών και γονέων "Εκπαιδευτική Κοινότητα Αίγινας" για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

Η Εκπαιδευτική Κοινότητα Αίγινας. Δελτίο Τύπου.
Η τηλε-εκπαίδευση, την περίοδο του τρίτου εγκλεισμού, από ελλειμματικός τρόπος εκμάθησης των παιδιών μας τείνει να γίνει καταστροφικός. Εκπαιδευτικοί και γονείς, λιγότερο ή περισσότερο, στηρίζουμε την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση αφού κάτι μπορεί να τους προσφέρει. Και περιμένουμε να γίνουν οι εμβολιασμοί για να ανοίξουν τα σχολεία, η αγορά, ο δημόσιος χώρος. Αυτό είναι το καλό και μάλλον απίθανο σενάριο. Εξηγούμαστε:
Στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης υπό τον τίτλο «Ελλάδα 2.0» για «την ενίσχυση των ψηφιακών δυνατοτήτων της εκπαίδευσης και τον εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης θα δοθούν 4,723 δισεκατομμύρια ευρώ. Τι μπορεί να σημαίνει και προς ποια κατεύθυνση θα γίνουν οι χρηματοδοτήσεις όταν παράλληλα οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας ήδη αποστέλλουν σε εκπαιδευτικούς προτροπές για δωρεάν σεμινάρια στην ολική και μικτή τηλε-εκπαίδευση; Τι μπορεί να σημαίνουν οι διάσπαρτες φωνές «υπευθύνων» που καλλιεργούν ένα κλίμα για τη μονιμοποίηση της εξ αποστάσεως φτηνής εκπαίδευσης σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές; Αν λάβουμε υπόψη ότι οι εταιρείες-κολοσσοί όπως είναι η Google, Amazon, η Apple, η Microsoft, η Facebook κλπ., αποτελούν πια την ελίτ της παγκόσμιας οικονομίας κατευθύνοντας την παγκόσμια πολιτική εκπαίδευσης και οικονομίας, υποψιαζόμαστε ότι η τηλε-εκπαίδευση ήρθε για να μείνει. Συναφείς οι φόβοι μας για την επέκταση της τηλε-εργασίας και του τηλε-εμπορίου.
Τι έχει συμβεί όμως και πώς άνοιξε ο δρόμος αυτός; Εδώ και μια-δυο δεκαετίες, εμείς οι ίδιοι έχουμε αντικαταστήσει ένα μεγάλο μέρος των κοινωνικών μας επαφών με τα «αόρατα» κοινωνικά δίκτυα. Η διασκέδασή μας έχει γίνει μια συνεχής ροή πληροφορίας, με «like», «follow» και βιντεάκια, οι προβληματισμοί μας «συζητιούνται» και «αναλύονται»  με άναρθρες κραυγές, emoticons και χυδαιότητα –η απόσταση διευκολύνει. Εδώ και καιρό έχει αντικατασταθεί η φυσική παρουσία για την αγορά αγαθών από τη φτηνή τηλε-αγορά. Η κοινή ευπρέπεια, που οφείλουμε να έχουμε ως άνθρωποι, χάνεται μαζί με τη γλώσσα του ανθρώπινου πνεύματος που αποδομείται.
Όταν επικοινωνούμε μέσω μιας οθόνης –και όχι άμεσα με τη φυσική μας παρουσία- χρησιμοποιούμε μόνο την όραση και την ακοή με τρόπο τεχνολογικό, οι άλλες αισθήσεις μας «κοιμούνται». Το ίδιο παθαίνουν και τα παιδιά μας με την τηλε-εκπαίδευση. Χάνουν τη σχέση με τον δάσκαλό τους, χάνουν τη βιωματική εμπειρία της συμμετοχής που θα τους βοηθήσει μέσα από μια μακροχρόνια διαδικασία να κάνουν το ιδιωτικό δημόσιο. Ένας από τους στόχους της εκπαίδευσης είναι να προσφέρει τα εφόδια ώστε, σταδιακά, ο μαθητής να γίνει πολίτης, να διακρίνει το δημόσιο από το ιδιωτικό. Μέσω της τηλε-εκπαίδευσης «το σχολείο έχει μπει» μέσα στο σπίτι μας, μετατρέποντας το ιδιωτικό σε δημόσιο και το δημόσιο σε ιδιωτικό. Πώς θα συνυπάρξουν αρμονικά με τους συμπολίτες τους, πώς θα αποκτήσουν πνευματικούς και κοινοτικούς δεσμούς μέσα από μια οθόνη;
Η ουσία της εκπαίδευσης είναι η σχέση που αναπτύσσεται με τη φυσική παρουσία μεταξύ του μαθητή και του δασκάλου του.  Ο μαθητής θέτει τις απορίες του και ο δάσκαλος δίνει τις απαντήσεις. Οι απορίες, πέρα από την άμεση συνάφεια που μπορεί να έχουν με τη διδακτέα ύλη, πολλές φορές αφορούν προβληματισμούς που υπερβαίνουν το μάθημα. Είναι φορές που η εκπαίδευση επιτελεί τον ανώτατο ρόλο της και ο μαθητής προσθέτει λιθαράκια πραγματικής γνώσης και κριτικής σκέψης στο εσωτερικό του οικοδόμημα. Με την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση, η εμπειρία της μάθησης μετατρέπεται σε απλή πληροφορία, ανεπεξέργαστη και ελλειμματική.
Στην επιφάνεια των προβλημάτων της τηλε-εκπαίδευσης, όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι ο χρόνος του «μαθήματος» έχει σμικρυνθεί. Ο διδακτικός χρόνος έχει μειωθεί περίπου στα ¾, τα 45 λεπτά της «φυσικής» σχολικής ώρας έχουν πέσει στα 30 λεπτά «ηλεκτρονικής». Από αυτά τα 30 λεπτά, τουλάχιστον τα 10 χάνονται για διάφορους τεχνικούς λόγους. Άρα ο χρόνος της δια ζώσης εκπαίδευσης έχει μειωθεί περίπου στο 50-40% εξ αποστάσεως.
Έτσι, τα παιδιά δυσκολεύονται να απαντήσουν σε ερωτήσεις του αντίστοιχου γνωστικού τους επιπέδου, ξεχνάνε εύκολα και κάνουν λάθη «αδικαιολόγητα». Σαστίζουν αφηρημένα μπροστά σε μια οθόνη και αδυνατούν να συγκεντρωθούν. Κουράζονται «αφύσικα», πολλές φορές θέλουν χρόνο για να συνέλθουν. Απογοητεύονται γρήγορα χωρίς να ξέρουν τι είναι αυτό που τους φταίει στην προσπάθειά τους να προσαρμοστούν. Τυποποιούν γνώσεις χωρίς τον απαραίτητο χρόνο των ερωταποκρίσεων για μια εποικοδομητική διαδικασία. Παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες είναι αδυνατούν να εξελιχθούν αφού εκλείπει το ειδικευμένο πρόγραμμα διδασκαλίας.
Οι γονείς επιφορτίζονται με τον ρόλο του δάσκαλου ενώ οι δάσκαλοι τελούν υπό περιορισμένη ευθύνη. Είναι ένα γεγονός που φέρνει σύγχυση μέσα στο σπίτι. Οι σχέσεις και οι ρόλοι αλλοιώνονται. Επιτηρούνται από τους γονείς τα παιδιά μας την ώρα που κάνουν μάθημα, γεγονός που, μάλλον, δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στην «ιστορία της εκπαίδευσης». Οι εντάσεις και οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες, παραμερίζοντας πολλά οικογενειακά ζητήματα. Πώς να εξηγήσουμε, οι γονείς και οι δάσκαλοι, τη σημερινή κατάσταση στα παιδιά μας όταν ούτε εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε σίγουροι για την εξέλιξή της; Η κυβέρνηση και οι κάθε λογής ειδικοί με την έλλειψη συνέπειας λόγου τους είναι υπεύθυνοι για την αβεβαιότητα που μας διακατέχει.
Η οικογένεια διαλύεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Ο κοινωνικός αποκλεισμός και η απώλεια του δημόσιου χώρου στα πλαίσια μιας αμφιλεγόμενης καραντίνας, είναι ο επιταχυντής. Γονείς που χάνουν την αξιοπρέπεια τους στα μάτια των παιδιών τους, παιδιά χωρίς αίσθηση συνέπειας απέναντι στο εικονικό πρόγραμμα. Η αλλαγή του ωραρίου -τουλάχιστον για τα παιδιά του Δημοτικού, η σχολική διαδικασία που έχει «ξεχειλωθεί» και διαρκεί από το πρωί μέχρι το βράδυ, η έλλειψη συγκέντρωσης όταν βρίσκεται μπροστά στον δάσκαλο-οθόνη με κλειστές κάμερες και μικρόφωνα, η μετατροπή του παιδικού δωματίου, του σαλονιού ή της κουζίνας σε «σχολική τάξη», η μετάθεση του ύπνου όλο και πιο αργά με τη συνδρομή της τηλεόρασης και του διαδικτύου, το φαγητό κατά τη διάρκεια των «διαλλειμάτων» ή ακόμα και του «μαθήματος» είναι κάποια πολύ σημαντικά γεγονότα που όχι μόνο αλλοιώνουν τον ρόλο της οικογενειακής εστίας αλλά προκαλούν σοβαρές συνέπειες στον ψυχικό κόσμο των προσώπων της οικογένειας.
Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς που απλά έχουμε δεμένα τα χέρια μας και τις οθόνες λυτές; Εμείς, ως γονείς και εκπαιδευτικοί, μπορούμε να κάνουμε κάτι για να αποτρέψουμε τον μαρασμό της «φυσικής μαθησιακής διαδικασίας»; Το σίγουρο είναι ότι ο καθένας μόνος του δεν πρόκειται να καταφέρει κάτι. Πολλοί μαζί θα μπορούσαμε να προκαλέσουμε ζυμώσεις και να πιέσουμε καταστάσεις, πρόσωπα και θεσμούς, ελπίζοντας. Αρκεί να αποκτήσουμε φωνή εμείς που δεν έχουμε.
Εκπαιδευτική Κοινότητα Αίγινας


---------------------------------------


Η "Εκπαιδευτική Κοινότητα Αίγινας" είναι μια πρωτοβουλία εκπαιδευτικών και γονέων που εδώ και 3 περίπου χρόνια έχει δραστηριοποιηθεί στον χώρο της εκπαίδευσης στο νησί μας. Σε παλιό της κείμενο, που είχε διανεμηθεί σε συνέλευση δασκάλων-νηπιαγωγών και με το οποίο πήρε μέρος στις αρχαιρεσίες του Συλλόγου Δ/Ν ν. Αργοσαρωνικού, ανέφερε: "Η εκπαιδευτική κοινότητα δεν υπάρχει, είναι επείγουσα ανάγκη να συσταθεί. Η εκπαιδευτική κοινότητα δεν είναι οργάνωση, σύλλογος, παράταξη, δομή, φορέας. Είναι η κοινή ανάγκη εκπαιδευτικών που εργάζονται στα σχολεία να μοιράζονται τις εμπειρίες τους, τις διαπιστώσεις τους, τα λάθη τους και τις κατακτήσεις τους, να προβληματίζονται στο τι, στο πώς και στο γιατί διδάσκουμε σε παιδιά, να μεριμνούν για τη μόρφωση κυρίως των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, των απόκληρων, των παιδιών κάθε λογής εργαζομένων και ανέργων που ζουν σε αυτή χώρα, σε αυτήν την περιοχή. Η εκπαιδευτική κοινότητα θέτει με τις δυνατότητες και τις αδυναμίες της το ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου: Τι, πώς και γιατί διδάσκουμε στα παιδιά"...
Με το ίδιο όνομα, που έχει μια πληθωρικότητα και μοιάζει να εκπροσωπεί πολλούς αλλά αδυνατεί, έχει πραγματοποιήσει ένα πλήθος εκδηλώσεων με θέμα την εκπαίδευση και το βιβλίο, αρκετές προβολές ταινιών σε δημόσιο χώρο και κυρίως σε σχολείο, όπως επίσης και μικρές έντυπες παρεμβάσεις. Συνεχίζουμε ώστε το όνομα Κοινότητα να γίνεται κοινός τόπος για περισσότερα πρόσωπα: γονείς, εκπαιδευτικούς και παιδιά.