Και τώρα, κάτω από ποιο δέντρο θα ξαποστάσουμε;
Υπάρχει έντονος προβληματισμός στο νησί για το κατά πόσο αυτό που έχουν υποστεί τα δέντρα της Αίγινας (ευκάλυπτοι και αρμυρίκια) είναι κλάδεμα η κακοποίηση.
Από αρχές Φλεβάρη μέχρι ακόμα και σήμερα έχει γίνει ‘αυστηρό κλάδεμα’ σε μεγάλα δέντρα από το κέντρο της πόλης μέχρι τον Μεσαγρό, σε όλη την παραλιακή οδό από το λιμάνι έως την Καβουρόπετρα, και από το λιμάνι προς Μαραθώνα. Οι ευκάλυπτοι στον χώρο στάθμευσης απέναντι από στις Φυλακές / Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο της Αίγινας, έχουν επίσης όλοι ‘κλαδευτεί’. Για την ώρα οι μεγάλοι ευκάλυπτοι της Αιγινήτισσας έχουν γλιτώσει.
Όπως πληροφορηθήκαμε, ‘το κλάδεμα’ (η σχεδόν ολοκληρωτική κοπή των δέντρων) έγινε για την προστασία των πολιτών από την πτώση κλαδιών καθώς και για καλύτερη ορατότητα στους δρόμους.
Πώς μπορεί όμως όλα τα κλαδιά όλων των δέντρων να είναι επικίνδυνα ώστε να καταλήξουμε στο λυπηρό θέαμα που βλέπουμε σήμερα στο νησί μας;
Ποιος ορίζει ποια είναι τα κλαδιά που πρέπει απαραιτήτως να κοπούν;
Αντί για περήφανα δέντρα που με το πλούσιο φύλλωμα τους μας προσφέρουν πέρα από την ομορφιά τους προστασία από τον ήλιο, δροσιά, και το θρόισμα των φύλλων (αντί για ηχορύπανση), τώρα συναντάμε όρθια κούτσουρα.
Πολλοί λένε ότι τα δέντρα θα ξαναπετάξουν και πράγματι ξαναπετούν. Έχοντας όμως πια χάσει το φυσικό τους σχήμα και με εξασθενημένη τη δομή τους αναπτύσσουν άσχημες φούντες για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Δυστυχώς η πρακτική αυτή κλαδέματος/καρατόμησης των δέντρων που βλέπουμε τις τελευταίες εβδομάδες στην Αίγινα (και κατά καιρούς σε πολλά μέρη της Ελλάδας) “έχει αποδειχθεί επιβλαβής για τα δέντρα, καθώς επιταχύνει την γήρανσή τους, ενώ οι επικόρμιοι κλάδοι που εκφύονται από τα σημεία τομής είναι αδύναμοι και σπάζουν εύκολα, καθιστώντας τα πιο επισφαλή.” (https://www.gardenguide.gr/astoxies-dendron-poli/)
Η πρακτική αυτή έρχεται σε αντιπαράθεση με την κοινή λογική, την γνώση ειδικών και τις προδιαγραφές κλαδέματος όπως αυτές αναφέρονται στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΕΛΟΤ ΤΠ 1501-10-06-04-01:2009 (ΦΕΚ Β΄ 35262/2009-12-23). (http://sate.gr/html/pdfDocuments/10-06-04-01.pdf)
Η Ελληνική Τεχνική Προδιαγραφή ΕΛΟΤ, για το ‘Κλάδεμα διατήρησης της υγείας και ασφάλειας’ των δέντρων, συστήνει τα εξής:
“Το κλάδεμα για λόγους ασφάλειας συνίσταται στην αφαίρεση των κλάδων, που εν δυνάμει μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμούς ή φθορά περιουσίας και περικοπή κλάδων που παρεμποδίζουν την ορατότητα της οδού.
Το κλάδεμα για την διατήρηση της υγείας του φυτού αποσκοπεί στην αφαίρεση των ξηρών, κατεστραμμένων και αρρωστημένων κλάδων καθώς και όλων των παραπλεύρων, ανώριμων και ασθενικών βλαστών που εμφανίζονται στο κέντρο των δέντρων και μπορεί να αποτελέσουν πιθανές εστίες μόλυνσης. Τα αφαιρούμενα τμήματα πρέπει να αφαιρούνται και να καίγονται. Επίσης, θα αφαιρούνται οι κλάδοι που διαπλέκονται, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ισχυρός σκελετός, που συντελεί στην μείωση των πιθανοτήτων ζημιών λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων. Τέλος, ο κορμός του δέντρου θα καθαρίζεται, με κλαδευτικά ψαλίδια χειρός, από διάφορα παράσιτα φυτά (κισσός κ.λπ.).” (3.20, σελ. 15)
Όσο για τους ευκαλύπτους “το σωστό κλάδεμα πρέπει να είναι τέτοιο ώστε το δέντρο να διατηρεί τα χαρακτηριστικά του είδους του, με πρωτεύοντες και δευτερεύοντες βραχίονες και να εξασφαλίζει ότι θα σχηματιστεί το γρηγορότερο μια συμμετρική, ανοικτή κόμη.” (σχόλιο του Λευτέρη Κατσουλάκου, Γεωπόνου, στο https://www.paremvasionline.gr/perivantologiki-evesthisia.html)
Για την ώρα οι μεγάλοι ευκάλυπτοι της Αιγινήτισσας έχουν γλιτώσει
Σε μία εποχή όπου όλοι παγκοσμίως μιλάμε για την κλιματική αλλαγή, οφείλουμε να φροντίζουμε τα υπάρχοντα δέντρα και να φυτεύουμε νέα. Ένας βασικός παράγοντες για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής είναι το φύλλωμα των δέντρων διότι:
* Δεσμεύουν διοξείδιο του άνθρακα περιορίζοντας το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
* Με την διαδικασία της φωτοσύνθεσης παράγουν οξυγόνο.
* Το φύλλωμα απορροφά μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας με αποτέλεσμα να λειτουργούν ως φυσικό φίλτρο και να μειώνουν την θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
* Δημιουργεί μικροκλίμα το οποίο προκαλεί βροχόπτωση.
* Συγκρατεί αιωρούμενα μικροσωματίδια του αέρα, με αποτέλεσμα να καθαρίζει την ατμόσφαιρα.
* Αποτελεί καταφύγιο της βιοποικιλότητας και βοηθάει την οικολογική ισορροπία.
Το Σάββατο το πρωί συναντήσαμε τον Δήμαρχο κ. Ζορμπά κατά το ‘κλάδεμα’ κάποιον ακόμα δέντρων. Άκουσε τον προβληματισμό μας και συμφώνησε να συναντηθούμε την Δευτέρα 22 Μαρτίου για να συζητήσουμε τα παραπάνω. Δυστυχώς όμως μας δήλωσε ότι προσωρινή παύση των εργασιών, όπως ζητήσαμε, δεν είναι δυνατή.
Η αγωνία μας παραμένει για το πόσα ακόμα δέντρα θα πέσουν θύμα του ‘αυστηρού κλαδέματος’ μέχρι την συνάντηση αύτη.
Ζητάμε την προσωρινή παύση των εργασιών αυτών έως ότου πάρουμε σαφείς οδηγίες για την σωστή φροντίδα των δέντρων. Οι εργασίες αυτές ας συνεχιστούν (επιλεκτικά, εκεί που είναι αναγκαίο και όσο είναι απαραίτητο) μόνο εφόσον υπάρξει καθοδήγηση και υπό την επίβλεψη ειδικού, γεωπόνου ή δασολόγου, και ιδανικά, κατόπιν τεκμηριωμένης τεχνικής έκθεσης. Ζητάμε επίσης να γίνουν δενδροφυτεύσεις.
Γιατί τώρα, κάτω από ποιο δέντρο θα ξαποστάσουμε;
Ελίκα Βλαχάκη, Μαρίνα Παπαγιάννη, Αλεξάνδρα Παπαγιάννη.