Πρόκειται για μια πολύ αρνητική εξέλιξη, που έγινε γνωστή μέσα από το έγγραφο της απόφασης του Υπουργού κ. Κυριάκου Πιερρακάκη, καθώς το Υπουργείο Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, δεν προλαβαίνει την προθεσμία της ανάληψης Νομικών Δεσμεύσεων που λήγει στις 31-05-2024.
Από το Podcasting Feed του Ενημερωτικού Δελτίου στο ραδιόφωνο του Aegina Portal.
Ένας από τους λόγους που χαρακτηρίζεται ως "πολύ αρνητική εξέλιξη", είναι γιατί οι προγραμματικές περίοδοι του ΕΠΑ έχουν πενταετή διάρκεια, κατά συνέπεια το χρονικό πλαίσιο των διαδικασιών για την αποκατάσταση του ιστορικού μνημείου απομακρύνεται - και πάλι- πολύ.
Επιγραμματικά, οι Νομικές Δεσμεύσεις ή αλλιώς Νο.Δε , αποτελούν μία διοικητική πράξη ανάληψης υποχρέωσης. Υπενθυμίζεται ότι η Νο.Δε αφορά την 1η τροποποίηση της Πράξης με τίτλο: "Μελέτη, επισκευή, αποκατάσταση Εϋνάρδειου κτηρίου στην Αίγινα για την στέγαση της Δημόσιας Καποδιστριακής Βιβλιοθήκης", ύψους 1.500.000 ευρώ. Το Aegina Portal είχε παρουσιάσει την συγκεκριμένη Πράξη στις 14 Ιουλίου 2023.
Στις 9 Νοεμβρίου 2021, η τότε Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Νίκη Κεραμέως, είχε προχωρήσει στην ένταξη σαράντα οκτώ συνεχιζόμενων έργων εθνικού σκέλους του ΠΔΕ 2021 στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025 του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων (Άξονας Προτεραιότητας 5.6 Υποδομές και δράσεις σύγχρονου πολιτισμού), σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 64957/10-06-2021 απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Μεταφορά συνεχιζόμενων έργων εθνικού σκέλους ΠΔΕ 2021 στα Προγράμματα Ανάπτυξης του ΕΠΑ 2021- 2025 και ρυθμίσεις χρονοδιαγράμματος έγκρισης των Προγραμμάτων» (Β' 2548).
Ένα από αυτά αφορούσε το Εϋνάρδειο με Δημόσια Δαπάνη από το (ΕΠΑ) Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης το ποσό των 1.500.000 ευρώ. Μπορείτε να δείτε το σχετικό έγγραφο που είχε δημοσιεύσει τότε το Aegina Portal.
Τι είναι το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) και τι το Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης:
Όπως το καθορίζει στην ιστοσελίδα του: Τo Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) θεσπίστηκε με το ν. 4635/2019 (Α΄167) με σκοπό την υιοθέτηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος για τον σχεδιασμό, τη διαχείριση, την παρακολούθηση και τον έλεγχο των παρεμβάσεων που χρηματοδοτούνται από τους εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Με το ΕΠΑ εισάγονται η μεσοπρόθεσμη στοχοθεσία και η υπαγωγή των παρεμβάσεων του ΠΔΕ σε στρατηγικούς στόχους και ιεραρχούμενες αναπτυξιακές προτεραιότητες.
Αντίστοιχα, όπως το καθορίζει στην ιστοσελίδα του το ΥΠΑΙΘ: Το Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΤΠΑ) του ΥΠΑΙΘ καταρτίζεται από το Υπουργείο Παιδείας και περιλαμβάνει τους στόχους του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού προγραμματισμού στον τομέα ευθύνης του, με βάση τον προγραμματισμό του ΕΠΑ και την κατανομή των πόρων που του αναλογούν. Μέσω του ΤΠΑ, το ΥΠΑΙΘ θα μπορέσει να αποτυπώσει ορθά τις ανάγκες του, να προγραμματίσει οργανωτικά και χρονικά έργα που ανταποκρίνονται στις πολιτικές του καθώς και να χρηματοδοτήσει τα προτεινόμενα έργα, αποφεύγοντας κακές πρακτικές και επιδιώκοντας την πλήρη απορροφητικότητα των διαθεσίμων πόρων.
Κατά συνέπεια, όπως το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας περιγράφει στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης "θα μπορέσει να αποτυπώσει ορθά τις ανάγκες του, να προγραμματίσει οργανωτικά και χρονικά έργα που ανταποκρίνονται στις πολιτικές του". Στην περίπτωση του Εϋνάρδειου, ενός ιστορικού κτηρίου, αυτό δεν συνέβη, πόσω μάλλον, όταν το αντικείμενο της τροποποίησης της Πράξης, που υπέγραψε στις 8 Ιουνίου 2023, ο τότε Υπηρεσιακός Υπουργός Παιδείας κ. Χρήστος Κίττας, είχε ως αντικείμενο την παράταση στην καταληκτική ημερομηνία ανάληψης των ΝΟΔΕ από 09-05-2023 σε 31-05-2024.
Στην παράγραφο αντικείμενο τροποποίησης της Πράξης αναφέρονται τα ακόλουθα:
Σε συνέχεια αιτήματος του δικαιούχου δίνεται παράταση στην καταληκτική ημερομηνία ανάληψης των ΝΟΔΕ από 09-05-2023 σε 31-05-2024. Η τροποποίηση κατέστη αναγκαία προκειμένου να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για την ολοκλήρωση των διαδικασιών ανάληψης των ΝΟΔΕ για την επιτυχή υλοποίηση της πράξης,
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το αίτημα του δικαιούχου, απαιτείται επιπρόσθετος χρόνος προκειμένου να δρομολογηθούν οι απαιτούμενες τροποποιήσεις της εγκεκριμένης μελέτης στο πλαίσιο του επιπλέον υπό παραχώρηση χώρου από το Υ.ΠΟ.Α. και σε συνεργασία με το Εφορευτικό Συμβούλιο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Αίγινας.
Υπενθυμίζεται ότι στις 3 Φεβρουαρίου 2022, εγκρίθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού η τροποποίηση του κτιριολογικού προγράμματος στο Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο, για την παραχώρηση 680 τ.μ. για την Δημόσια Καποδιστριακή Βιβλιοθήκη Αίγινας. Τα σπουδαία νέα είχε παρουσιάσει τότε στο Aegina Portal ο πρόεδρος της Βιβλιοθήκης κ. Γιώργος Καλόφωνος. Πρόκειται για μία αξιόλογη πρωτοβουλία, που δεν γνωρίζουμε, αν έχει αξιοποιηθεί - τουλάχιστον - στη φάση κάποιας προμελέτης.
Δυστυχώς τώρα όλα πάνε πίσω. Το πιθανότερο είναι ότι θα πρέπει να υπολογίζουμε σε μία νέα προγραμματική περίοδο, στο βάθος μιας πενταετίας - τουλάχιστον - μέχρι να ξεκινήσει κάποια ουσιαστική διαδικασία, που θα φέρει την έναρξη ενός δημόσιου έργου.
Κλείνοντας, ας σκεφτούμε τι θα συνέβαινε σε τοπικό επίπεδο, αν ο Δήμος Αίγινας έχανε την προθεσμία μίας Νο.Δε. για μία Πράξη ύψους 1.500.000 ευρώ, όπως έκανε στην προκειμένη περίπτωση το Υπουργείο Παιδείας. Η όποια διοίκηση θα βρισκόταν σε πραγματικά δυσμενή θέση, αφού δεν θα είχε καταφέρει να επιτελέσει το έργο για το οποίο βρισκόταν στη θέση της.