Μία ακόμη ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία από την Ομάδα Πολιτιστικής Κληρονομιάς Αίγινας, βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο και έχει ως τελικό στόχο την αναστήλωση του Τιμίου Σταύρου στην Παλαιά Χώρα.
Το σημαντικό σ' αυτή την πρωτοβουλία για τη διάσωση του μνημείου, είναι ότι δεν ξεκινά από μηδενική βάση, αλλά με μία ώριμη μελέτη και μία άδεια που χρειάζεται επικαιροποίηση, καθώς έμεινε σε αδράνεια την εποχή της πανδημίας. 
Όποιος το επιθυμεί μπορεί να προσφέρει στην υλοποίηση αυτής προσπάθειας, για την οποία απαιτούνται και οι ανάλογοι πόροι.
Στο Aegina Portal μίλησε ο κ. Γιώργος Μπήτρος, πρόεδρος της Ομάδας Πολιτιστικής Κληρονομιάς Αίγινας:
"Βρισκόμαστε στην Παλαιά Χώρα, τον Μυστρά του Σαρωνικού, σύμφωνα με τους μελετητές και ιστορικούς, σε έναν τόπο όμορφο, αλλά και γεμάτο ιστορία, γεμάτο ζωή, για δέκα συνεχείς αιώνες. Έναν τόπο αγίων και απλών ανθρώπων, ένα τόπο κατακτητών, αλλά και αρχόντων, έναν τόπο μαρτυρίου. Η ιστορία είναι γνωστή σε όλους, σήμερα ερχόμαστε εδώ, μπροστά από την εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, το πρώτο εκκλησάκι που συναντάμε στην είσοδο του λόφου, του αρχαιολογικού χώρου.
Η εκκλησία σύμφωνα με τους ιστορικούς, έχει κτιστεί, έχει οικοδομηθεί πριν από τον 17ο αιώνα και την περίοδο 1967-1969 - σύμφωνα με τον κύριο Σοφοκλή Δημητρακόπουλο, θεολόγο, ερευνητή και συγγραφέα του βιβλίου Χριστιανική Αίγινα - αυτή την εποχή, αυτά τα χρόνια, δέχτηκε κάποιες εργασίες συντήρησης και μάλιστα, αναφέρει ο κύριος Δημητρακόπουλος, ότι επουλώθηκαν κάποιες ρωγμές που υπήρχαν στο ναό και ήταν πάρα πολύ επικίνδυνες.
Ο ναός αυτός έχει μέσα στο εσωτερικό του πολύ σημαντικές αγιογραφίες, τοιχογραφείες, όπως βέβαια και πολλοί άλλοι ναοί της Παλαιάς Χώρας, αγιογραφίες οι οποίες έχουν διασωθεί στο χρόνο και ευτυχώς δεν έχουν καταστραφεί ή δεν έχουν επιζωγραφιστεί ή ακόμα δεν έχουν ασβεστωθεί από κάποιους ανθρώπους.
Μιλήσαμε πριν για ρωγμές, που επουλώθηκαν από την αρχαιολογία στο ναό του Τιμίου Σταυρού. Kαι σήμερα ο επισκέπτης θα αντικρίσει, θα παρατηρήσει, ότι εδώ και καιρό έχουν πάλι εμφανιστεί, έχουν προκληθεί ρωγμές από τον χρόνο, οι οποίες όμως βάζουν σε κίνδυνο το κτίριο.
Πρέπει να θυμίσω ότι σαν Ομάδα Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς Αίγινας και με αυτή την ιδιότητα μιλώ - έχουμε ένα προηγούμενο όσον αφορά την Παλαιοχώρα - έχουμε δείξει ιδιαίτερη ευαισθησία και βέβαια δεν είναι υπερβολή να πούμε, και είναι γνωστό άλλωστε, ότι όταν θελήσαμε να φτιάξουμε αυτή την ομάδα, είχαμε σαν κίνητρο το ενδιαφέρον μας για την Παλαιοχώρα ή αν θέλετε την ευαισθησία μας.
Πριν από 2 - 2,5 χρόνια τοποθετήσαμε δύο θύρες και δύο παράθυρα επάνω στον ναό του Αγίου Γεωργίου και Αγίου Δημητρίου, στο δίδυμο ναό του Κάστρου. Υπήρχε μία άδεια την οποίαν την ενεργοποιήσαμε και με την σύμφωνη γνώμη της Αρχαιολογίας, της υπεύθυνης, της κυρίας Μπορμπουδάκη και σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κατορθώσαμε να τοποθετήσουμε αυτές τις πόρτες και τα παράθυρα επάνω στο δίδυμο ναό.
Σήμερα κρίνουμε ότι έχει έρθει η ώρα να ενεργοποιήσουμε και να επικαιροποιήσουμε πάλι το ενδιαφέρον με αφορμή τον Τίμιο Σταυρό και το λέω αυτό γιατί είναι πάρα πολύ εύκολο να προχωρήσουμε, εφόσον υπάρχει ήδη άδεια. Υπάρχει άδεια η οποία έχει βγει πριν από την πανδημία. Λόγω της πανδημίας έπεσε σε μία αδράνεια και χρειάζεται τώρα πάλι να επικαιροποιηθεί. Είναι λοιπόν πολύ θετικό και ελπιδοφόρο, ότι για τη συντήρηση αυτού του ναού υπάρχει ήδη άδεια, δεν ξεκινάμε δηλαδή από την αρχή. Την μελέτη την έχει κάνει ο κύριος Δουράμπεης.
Μεσολάβησε λοιπόν η πανδημία, η άδεια έμεινε ανενεργή και χρειαζόμαστε εδώ τώρα, σε αυτό το σημείο, τη συνεργασία όλων των φορέων, της Ιεράς Μητροπόλεως, αλλά και του Δήμου Αίγινας για να προσπαθήσουμε και να βγάλουμε από το τέλμα αυτή την άδεια και να προσπαθήσουμε ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες.
Θα πρέπει να αναφέρουμε την μεγάλη συνδρομή του πατρός Δαμασκηνού Μούρτζη, ο οποίος είχε φροντίσει τότε για την έκδοση της άδειας. Η άδεια αυτή βρισκόταν στο Βαθύ και να πούμε εδώ ότι η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, εκκλησιαστικά, ανήκει στην ενορία του Βαθέως, της ενορία της Αγίας Τριάδας, δηλαδή λειτουργείται από τον ιερέα της Αγίας Τριάδος.
Σήμερα την άδεια την έχουμε βρει και την έχει ο Αρχιερατικός Επόπτης, ο πατήρ Αμφιλόχιος, έχει το φάκελο της άδειας και πιστεύουμε ότι πολύ γρήγορα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε.
Σκοπός αυτής της σημερινής παρουσίασης, είναι να ενημερώσουμε ότι χρειάζεται, λοιπόν, να επικαιροποιήσουμε το ενδιαφέρον μας για την Παλαιοχώρα και σ’ αυτό θέλουμε πολλούς συνοδοιπόρους, πολλούς συνεργάτες. Χρειαζόμαστε τη βοήθεια όλων.
Όσοι λοιπόν επιθυμείτε να βοηθήσετε, μπορείτε να απευθύνεστε στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ομάδας - είμαστε γνωστοί εδώ στην Αίγινα - είτε σε μένα και στον κύριο Καλόφωνο που είναι αντιπρόεδρος, τον κ. Χελιώτη Παναγιώτη, την κ. Ανθή Γελαδάκη ή ακόμα και στον πατέρα Αμφιλόχιο.
Είναι ένα έργο το οποίο είναι ώριμο, δεν ξεκινάμε από την αρχή, γιατί όπως είπα και πριν η άδεια έχει εκδοθεί.
Με την ευκαιρία αυτή, επειδή είναι καλοκαίρι και επειδή εδώ δίπλα μας και πίσω από την εκκλησία του Σταυρού υπάρχει το όχημα της πυροσβεστικής, θα θέλαμε να παρακαλέσουμε σαν ομάδα Προστασίας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Αίγινας τους επισκέπτες να είναι περισσότερο προσεκτικοί. Θα ήταν καλό να τηρούμε τις απαγορεύσεις που επιβάλλει η Πυροσβεστική Υπηρεσία, λόγω καύσωνα. Επίσης να μην αφήνουμε σκουπίδια και διάφορα άλλα αντικείμενα ούτε επίσης και τα κατοικίδια μας τα οποία δεν θέλουμε πλέον στο σπίτι ή επίσης είναι απαράδεκτο να τοποθετούμε πιατάκια με ζωοτροφη μέσα στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού.
Οι εκκλησίες της Παλιαχώρας είναι μνημεία και ως τέτοια πρέπει να τα σεβόμαστε, όπως είναι μνημείο ολόκληρος ο χώρος, είναι αρχαιολογικός. Δεν θα πρέπει λοιπόν να πηγαίνουμε να καρφώνουμε πάνω στο τοίχους πρόκες και να πληγώνουμε τα μνημεία ή ακόμα και τις αγιογραφίες για να κρεμάσουμε κάποιες εικόνες ή κάποιες εικονίτσες.
Ένα πολύ σημαντικό θέμα είναι ότι πλέον στην Παλαιά Χώρα υπάρχει φύλακας, ο οποίος είναι τοποθετημένος από την Εφορία Αρχαιοτήτων είναι Αιγινήτης, είναι ένας νέος άνθρωπος ο οποίος έχει μία ιδιαίτερη ευαισθησία και αγάπη για το νησί, ο κύριος Απόστολος Λέκκας ο οποίος τους μήνες αυτούς που είναι εδώ έχει δώσει πολλά θετικά σημεία γραφής. Τον ευχαριστούμε πάρα πολύ για το ενδιαφέρον του, το έμπρακτο ενδιαφέρον του και τις ενέργειες που έχει κάνει μέχρι τώρα για την Παλαιοχώρα. Βεβαίως στην αρμοδιότητα του έχει και άλλα βυζαντινά μνημεία, όπως είναι η Ομορφοκκλησιά ή ο ναός των Ταξιαρχών στο Όρος.
Καλό είναι να τον στηρίξουμε λοιπόν στο δύσκολο και υπεύθυνο έργο του, διότι οι αρμοδιότητες του, όπως είπαμε και πριν είναι μεγάλες και βεβαίως και εκείνος εκτελεί και εντολές από την προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Νήσων σας ευχαριστούμε πάρα πολύ και πιστεύω ότι το κάλεσμα αυτό που κάναμε και οι οδηγίες τις οποίες δώσαμε να πιάσουν τόπο και να σας βρούμε συνοδοιπόρους σ’ αυτή την προσπάθειά μας".
