ΔΙΚΤΥΟ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΕΜΦΥΛΙΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ
Συνέδριο: Κατοχή, Αντίσταση και Εμφύλιος Πόλεμος
στην Αθήνα και τις μεγάλες πόλεις
Αίγινα 21-24 Ιουνίου 2007
1ο Δημοτικό Σχολείο
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Πέμπτη 21 Ιουνίου, 17.30-18.00 Έναρξη-Χαιρετισμοί
Πρώτη συνεδρία: 18.00-19.30
Όψεις της Αθηναϊκής Αντίστασης
Πρόεδρος: Νίκος Αλιβιζάτος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μενέλαος Χαραλαμπίδης, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Καισαριανή: το εαμικό προπύργιο της Αθήνας. Από τον αγώνα για την επιβίωση στον αντιστασιακό αγώνα.
Οντέτ Βαρών-Βασάρ, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Από το ΕΑΜ Νέων και τη Λεύτερη Νέα στην ΕΠΟΝ: σταθμοί μιας διαδρομής.
Συζήτηση - Διάλλειμα 19.30-20.00
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Δεύτερη συνεδρία: 20.00-21.30
Όψεις της Αθηναϊκής Αντίστασης
Πρόεδρος: Χάγκεν Φλάισερ, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γρηγόρης Ψαλίδας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Μηχανισμοί διάσωσης των Εβραίων στην κατεχόμενη Αθήνα.
Στυλιανός Περράκης, Concordia University. Μυθοπλασία και ιστορική πραγματικότητα στην περίπτωση της Λέλας Καραγιάννη. Μια πρώτη προσέγγιση.
Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. «Εξασφάλιση των ιδίων δυνατοτήτων προόδου για όλους». Ιδεολογικές αναζητήσεις: τα παιδιά της πόλης 1941-1944.
Συζήτηση - Παρασκευή 22 Ιουνίου
ΠΡΩΙΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Πρώτη συνεδρία 9.30-11.00
Πείνα, επισιτισμός και δημογραφικές μεταβολές
Πρόεδρος: Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Πέτρος Παπαπολυβίου, Πανεπιστήμιο Κύπρου. «Εστία Κυπρίων» και «Κοινόν Κυπρίων»: Φιλανθρωπικό έργο, συσσίτιο και αντιστασιακή δράση στην κατοχική Αθήνα.
Βασιλική Λάζου, Πάντειο Πανεπιστήμιο. Ο επισιτισμός της Αθήνας τους πρώτους πέντε μήνες μετά την Απελευθέρωση και κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών.
Κωνσταντίνα Μπάδα, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Η ανθρωπολογία των «χαμένων». Δίκτυα και στρατηγικές ένταξης των ηττημένων της περιφέρειας στην εμφυλιακή και μετεμφυλιακή Αθήνα.
Συζήτηση - Διάλλειμα 11.00-11.30
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Δεύτερη συνεδρία 11.30-13.00
Πείνα, επισιτισμός και δημογραφικές μεταβολές
Πρόεδρος: Νίκος Μπακουνάκης, Πάντειο πανεπιστήμιο.
Βιολέτα Χιονίδου, Newcastle University. Βραχυπρόθεσμες δημογραφικές επιπτώσεις του κατοχικού λιμού.
Νικόλαος Μοστράτος, Σεραφείμ Αλβανίδης, Newcastle University. Χωρική ανάλυση των πληθυσμιακών αλλαγών στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1940-1951.
Συζήτηση
ΑΙΘΟΥΣΑ 2. Πρώτη συνεδρία 9.30-11.00
Λογοτεχνία, θέατρο και πολιτιστική κίνηση
Πρόεδρος: Γιώργος Αναστασιάδης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Φαίδρα Κουτσούκου, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η θεατρική και μουσική κίνηση στην κατεχόμενη Αθήνα στο πλαίσιο της εθνικοσοσιαλιστικής εξωτερικής και πολιτιστικής πολιτικής.
Ελένη Μαρτσούκου, Αρχή Προστασίας Δεδομένων. Η Αθήνα της Κατοχής, της Αντίστασης και του Πρώτου Εμφυλίου μέχρι τη Συμφωνία της Βάρκιζας με τα μάτια δύο λογοτεχνών: «Τετράδια Ημερολογίου» του Γιώργου Θεοτοκά και το «Χρονικό μιας Σταυροφορίας» του Ρόδη Ρούφου.
Ίλια Λακίδου, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ελληνικότητα ή Ευρωπαϊσμός; Λιτότητα ή φαντασμαγορία; Ζωγράφοι ή τεχνίτες; Ιδεολογικές, αισθητικές και επαγγελματικές συγκρούσεις γύρω από τη νέα ελληνική σκηνογραφία στην Αθήνα του ’40.
Συζήτηση - Διάλλειμα 11.00-11.30
ΑΙΘΟΥΣΑ 2. Δεύτερη συνεδρία 11.30-13.30
Λογοτεχνία, θέατρο και πολιτιστική κίνηση
Πρόεδρος: Δημήτρης Ποταμιάνος, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Μαρία Νικολοπούλου, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Τα Δεκεμβριανά στη σημερινή πεζογραφία.
Γιάννης Παπαθεοδώρου, Δρ. Φιλόλογος. «Μέρες οργής»: μια καταγραφή της λογοτεχνίας για τα δεκεμβριανά
1944-1954.
Μαρία Μποντίλα, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ιστορία και λογοτεχνία. Η αφηγηματική κατασκευή του Εμφυλίου στη νεοελληνική λογοτεχνική παραγωγή.
Ελένη Πετρίτση, Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Η βρετανική πολιτιστική πολιτική στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια
του Εμφυλίου.
Συζήτηση
ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Πρώτη συνεδρία 17.30-19.00
Κατοχικές κυβερνήσεις
Πρόεδρος: Γ. Μαυρογορδάτος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άγγελος Συρίγος, Πάντειο Πανεπιστήμιο. Προσεγγίζοντας τις κατοχικές κυβερνήσεις εξήντα χρόνια μετά.
Αναστασία Μητσοπούλου, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Ο αντικομουνισμός στον δημόσιο λόγο των κατοχικών κυβερνήσεων.
Θεοδόσης Τσιρώνης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου απέναντι στο αρχιεπισκοπικό ζήτημα.
Συζήτηση
Διάλλειμα 19.00-19.30
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Δεύτερη συνεδρία, 19.30-21.00
Κοινωνικές διαστάσεις της Κατοχής
Πρόεδρος: Άλκης Ρήγος, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Γιώργος Μαργαρίτης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η συγκρότηση της νέας άρχουσας τάξης. Οι αγοροπωλησίες ακινήτων στην Αθήνα της κατοχής.
Τάσος Κωστόπουλος, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. «Τι τρώγαν στο Χαϊδάρι»; Η περίπτωση του Στυλιανού Γονατά (1944).
Δόμνα Κόφφα, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Αθήνα-Βελιγράδι: δύο πόλεις υπό κατοχή.
Συζήτηση
Σάββατο 23 Ιουνίου
ΠΡΩΙΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Πρώτη συνεδρία 9.00-11.00
Θεσσαλονίκη
Πρόεδρος: Νίκος Μαραντζίδης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Στράτος Δορδανάς, Βάιος Καλογριάς. Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Η πρωτεύουσα του Βορρά: πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις στη Θεσσαλονίκη τη δεκαετία του ’40.
Γιώργος Αναστασιάδης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Όψεις της καθημερινής ζωής στη μεταπολεμική Θεσσαλονίκη 1945-1949.
Ελένη Ιωαννίδου, Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, Μιλτιάδης Πολυβίου Υπουργείο Πολιτισμού. Η νεολαία της Αριστεράς ως ιστορικό υποκείμενο και «μήλον της έριδος»: η περίπτωση της Θεσσαλονίκης 1944-1947.
Γιώργος Αντωνίου, Ηλίας Ντίνας, Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο. Η κατοχή και ο εμφύλιος στο μεταπολεμικό αστικό τοπίο τριών πόλεων. Ονοματοθεσίες δρόμων, μνημεία και στρατιωτικά νεκροταφεία στην Καστοριά, Φλώρινα και Θεσσαλονίκη από το 1950 έως σήμερα.
Συζήτηση
Διάλλειμα 11.00-11.15
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Δεύτερη συνεδρία 11.15-14.00
Οι πόλεις της περιφέρειας
Πρόεδρος: Στυλιανός Περράκης, Concordia University.
Νίκος Μαραντζίδης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Θνησιγενής ολοκληρωτισμός; Η εαμοκρατία στις πόλεις 1944-1945.
Νίκος Τζαφλέρης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Κατοχή και Αντίσταση στον βιομηχανικό Βόλο.
Κατερίνα Τσέκου, Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Η δεκαετία του ’40 στην Ανατολική Μακεδονία: η περίπτωση της Καβάλας.
Βασίλης Δαλκαβούκης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Φιλήμων Καραμήτσος, δημοσιογράφος. Τα Γιάννενα της δεκαετίας του 1940 μέσα από τα απομνημονεύματα του Πέτρου Αποστολίδη Δημάρχου του ΕΑΜ.
Συζήτηση
Διάλλειμα 11.00-11.15
ΑΙΘΟΥΣΑ 2. πρώτη συνεδρία 9.00-11.00
Συλλογικά υποκείμενα
Πρόεδρος: Στέφανος Πεσμαζόγλου, Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Κώστας Παπαϊωάννου, Αρχιτέκτονας. Το ιστορικό δράμα της Αθήνας: από τους πρωταγωνιστές των Δεκεμβριανών στους κομπάρσους της Βάρκιζας.
Κώστας Κατσούδας, Κώστας Κορόζης, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από την αυτοοργάνωση στην εθνικοφροσύνη. Ιχνηλατώντας την ιστορία του επαγγελματοβιοτεχνικού συνδικαλισμού στη δεκαετία του ’40.
Yitzak Kerem, The Hebrew University of Jerusalem. The Jews of Athens during WWII and Repercussions in the Civil War.
Λάμπρος Φλιτούρης, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Ο Γαλλικός εμφύλιος των Αθηνών.
Διάλλειμα 11.00-11.15
ΑΙΘΟΥΣΑ 2. Δεύτερη συνεδρία 11.15-13.15
Αθήνα και Περιφέρεια
Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Γαβρόγλου, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Αργύρης Μαμαρέλης, London School of Economics . Η διάσταση πολιτικής μεταξύ του ΕΑΜ στην Αθήνα και του ΕΑΜ δυτικής Θράκης 1941-1944.
Γιάννης Σκαλιδάκης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η Αθήνα ενάντια στην ύπαιθρο. Η εκστρατεία των Ταγμάτων Ασφαλείας στην Εύβοια.
Ιωάννης Καρακατσιάνης, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από την Κρανάη στην Ομόνοια. Νοτιοελλαδίτες εμπλεκόμενοι στα Δεκεμβριανά.
ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Πρώτη συνεδρία 17.30-19.00
Δεκεμβριανά
Πρόεδρος: Στέλιος Κούλογλου, δημοσιογράφος.
Γιώργος Μαυρογορδάτος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Υπήρχε σχέδιο στα δεκεμβριανά;
Στάθης Καλύβας, Yale University. Η βία των δεκεμβριανών, πρακτικές και αναπαραστάσεις.
Μαρία Σπηλιωτοπούλου, Ακαδημία Αθηνών. Μετά τα δεκεμβριανά: πτώματα στην Αθήνα το 1945.
Συζήτηση
Διάλλειμα 19.00-19.15
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Δεύτερη συνεδρία: 19.15-21.00
Μεταπολεμικές πολιτικές όψεις
Πρόεδρος: Στάθης Καλύβας, Yale University.
Χρήστος Παπαστυλιανός, Συνήγορος του Πολίτη. Το συνταγματικό πρόβλημα της Ελλάδας την περίοδο 1944-1946: Η αναβίωση του προηγούμενου συνταγματικού καθεστώτος και η αδυναμία θέσπισης ενός «προσωρινού» συντάγματος ως παράγοντες ενίσχυσης της πολιτικής βίας.
Κωνσταντίνα Μπότσιου, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Κόσμος μετά τα δεκεμβριανά: η επίδραση του δευτέρου γύρου στην πολιτική δράση του Λαϊκού κόμματος.
Πολυμέρης Βόγλης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. «Εδώ στην Αθήνα θα πέσει λεπίδι και μεις
θα περιμένουμε το τέλος» : το ΚΚΕ στην Αθήνα 1945-1949.
Πέτρος Μακρής Στάικος, δικηγόρος. Το ΚΚΕ και ο ΕΛΑΣ μετά τα Δεκεμβριανά και τη Βάρκιζα.
Συζήτηση
Εκδήλωση - Συζήτηση 21.30-22.30
Παναγιώτης Κουκούλης, Δήμαρχος Αίγινας
Εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων από την Αίγινα και την Αθήνα
ΚΥΡΙΑΚΗ 24 Ιουνίου
ΑΙΘΟΥΣΑ 1. Πρώτη συνεδρία, 9.30-11.00πμ
Ιδεολογία-Προπαγάνδα
Πρόεδρος: Αντώνης Λιάκος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Σπύρος Μαρκέτος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Οι φασιστικές ιδέες κατά τη διάρκεια της κατοχής.
Βλάσης Βλασίδης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τσοπανάκος και η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει εναντίον Γ’ Διεθνούς: τα ερτζιανά στον εμφύλιο.
Χαρίκλεια Μπαλή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πανεπιστήμιο
Αθηνών και Εξουσία 1941-1944. Πολιτικά διλλήματα της Νομικής Σχολής.
Συζήτηση
Αίθουσα 1.
Στρογγυλό τραπέζι , 11.30-12.30
Πρόεδρος: Ηλίας Νικολακόπουλος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Συμμετέχουν:
Νίκος Αλιβιζάτος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Θάνος Βερέμης, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Χάγκεν Φλάισερ, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Έκθεση Φωτογραφίας 21-30 Ιουνίου
Παράλληλα, με τις εργασίες του συνεδρίου λειτουργεί έκθεση φωτογραφίας και έντυπου υλικού, με θέμα: «Δεκέμβρης ‘44». Το υλικό της έκθεσης αποτελεί χορηγία της εταιρείας «Φωτογραφίζοντας». Η καλλιτεχνική επιμέλεια ανήκει στον φωτογράφο Μανώλη Κασιμάτη.
Οργάνωση
Δίκτυο Μελέτης Εμφυλίων Πολέμων
Δήμος Αίγινας
Οργανωτική και Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου
Νίκος Αλιβιζάτος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ηλίας Νικολακόπουλος, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Νίκος Μαραντζίδης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Ευάνθης Χατζηβασιλείου Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ελένη Πασχαλούδη, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Χορηγοί
Τράπεζα της Ελλάδας
Εκδόσεις του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Χορηγός Επικοινωνίας: Τα Νέα
