Σε αυτή την παρουσίαση υπάρχουν δύο στοιχεία που μπορούν να δώσουν μία συνολική πληροφόρηση: η άρτια εργασία που εκπόνησαν οι μαθητές και η παρουσίαση από τον κύριο Κουκούλη, που καθώς έγινε σε παιδιά, είχε έντονο το αφηγηματικό ύφος, που μεταφέρει εύκολα σε όλους το "τι και το πως" για το "Το σπίτι του Ροδάκη στην Αίγινα".
Ακολουθεί η εργασία των μαθητών:
Ένα σπίτι το οποίο χαρακτηρίζεται ως το πιο επώνυμο και συνάμα πιο λαϊκό σπίτι στην Ελλάδα είναι αυτό του Ροδάκη, ο οποίος το έχτισε γύρω στα 1880. Ο αγρότης αυτός, δεν έχασε άδικα τον χρόνο του, όπως κάνουμε σήμερα εμείς οι δήθεν μοντέρνοι στα καφενεία και στους κινηματογράφους, άδικα κοπιάζοντας μέσα στην ματαιότητα.
Κατάφερε να δημιουργήσει ένα έργο αληθινό. Τόσο αληθινό που απορεί κανείς πώς επέζησε σε τούτο το σημερινό πέλαγος της πρόληψης, μέσα σε μία τεχνητή και τόσο βιαστική εποχή σαν την δική μας.
Απλότητα, καθαρότητα γραμμών και κατασκευής, πλαστικότητα και φαντασία, είναι οι αρετές που συγκεντρώνει αυτό το χτίσμα της Αίγινας. Αποτελεί συνέχεια της νησιώτικης ελληνικής παράδοσης, και ο πρώτος που εκτίμησε την αξία του, ήταν ο Γερμανός αρχαιολόγος Furtwander.
Το σπίτι του Ροδάκη είναι χτισμένο πάνω σε ένα λοφίσκο κοντά στο χωριουδάκι Μεσαγρός στην Αίγινα, και περιτριγυρίζεται από βουνά, μοναστήρια καθώς και από βυζαντινές εκκλησίες. Όσο πλησιάζει κανείς κοντύτερα παρατηρεί πως η είσοδος στο σπίτι δεν γίνεται απευθείας. Αυτό συμβαίνει γιατί ο δρόμος που οδηγεί στην πόρτα στρέφεται γύρω από αυτό. Οι επισκέπτες αρχικά μπαίνουν σε μία αυλή και από εκεί στο σπίτι. Στα δεξιά του χτίσματος βρίσκεται ο φούρνος, ο οποίος χωρίς να έρχεται σε επαφή με το σπίτι, σχηματίζει μαζί του μία αυλή. Με τον τρόπο αυτό, ο Ροδάκης μας δίνει ένα ωραίο παράδειγμα αίσθησης του χώρου.
Το εσωτερικό του σπιτιού είναι χωρισμένο σε δύο βασικούς χώρους:
Ένα δωμάτιο κοινής χρήσης και μία κουζίνα. Το δωμάτιο κοινής χρήσης είναι διαμορφωμένο σε δύο επίπεδα. Το ένα επίπεδο είναι ξύλινο και το άλλο πέτρινο, ενώ μεταξύ τους υπάρχει διαφορά ύψους 50 εκατοστών. Το δωμάτιο αυτό είναι διακοσμημένο με χαρακτηριστική λιτότητα, μ' ένα καράβι σμιλεμένο στην πέτρα πάνω από την πόρτα, με ανάλογα μικρότερα καραβάκια στις γωνίες αλλά και με μία Σφίγγα και μία υπέροχη κεφαλή, τα οποία φανερώνουν το ταλέντο του γλύπτη.
Η κουζίνα επίσης είναι ενδιαφέρουσα, όχι μόνο εξαιτίας των εσοχών, αλλά κυρίως για τα δύο πέτρινα χέρια που κοσμούν τις δύο πλευρές της καπνοδόχου. Οι σωστές αναλογίες του εσωτερικού του σπιτιού, αντιστοιχούν σε εκείνες του εξωτερικού. Δύο εκφραστικές κεφαλές που προεκτείνουν τις γωνίες της στέγης του κοινόχρηστου δωματίου, προωθούν τη νησιώτικη παράδοση, για την οποία μιλήσαμε παραπάνω.Στην στενή πρόσοψη του κτηρίου ορθώνονται τέσσερα αγαλματίδια. Ένα γουρούνι, ένα ηλιακό ρολόι, ένα φίδι τυλιγμένο σε μία κολόνα κι ένα περιστέρι, τα οποία διαδοχικά συμβολίζουν την τύχη, το χρόνο, το κακό και το καλό. Η στέγη της κουζίνας, καθώς και τα παράθυρα και οι πόρτες,
Είναι διακοσμημένα με δύο γλυπτές χήνες. Εκεί όπου δεν υπάρχει διακόσμηση, βλέπουμε την ομορφιά της γυμνής πέτρας.
Ο Ροδάκης δεν είναι μόνο αρχιτέκτονας αλλά και ικανός τεχνίτης: Οι λεπτομέρειες και οι νέες αντιλήψεις κτισίματος της πέτρας εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη. Η ένταση της διακοσμητικής του διάθεσης φαίνεται καθαρά και από το αποτέλεσμα που έφτασε αυτός ο άνθρωπος όταν θέλησε να στολίσει τις δύο επάνω γωνίες του πατητηριού με τα επίκρανα. Στην εσωτερική επιφάνεια του πατητηριού έχει χαράξει τα παρακάτω λόγια:
«Καλύτερα ο άνθρωπος
Ναήτον κρύα πέτρα
Παρά που έχει στόχαξη
Και φρόνησης και μέτρα.
Έμαθα να ζω, με
ΑΧ 1891 ΒΑΧ.»
Τέλος, ο τρόπος κτισίματος είναι τόσο ξεκάθαρος, ώστε μπορούμε να νιώσουμε την ικανοποίηση του αγρότη, που, ξεκινώντας με ένα απλό παιχνίδι με τις πέτρες, καταλήγει σε ένα πραγματικό καλλιτεχνικό επίτευγμα. Σε ένα αρχιτεκτονικό ντοκουμέντο που μας φέρνει στο νου τις πιο πρωτόγονες κατασκευές.
Παρουσιάζοντας στο κοινό το σπίτι του Ροδάκη, εκπληρώνουμε ένα χρέος απέναντί του προβάλλοντας την ομορφιά του ελληνικού σπιτιού. Με το λαοτεχνικό αυτό ντοκουμέντο δε σκοπεύουμε να δείξουμε ένα προσωπικό έργο, όπως θα μπορούσε να καταλάβει κανείς, μα ένα λαμπερό τεκμήριο μιας ελληνικής νησιωτικής παράδοσης, που βαστιέται ακόμα μέσα της αμόλυντη η ευγένεια του πρωτόγονου φυσικού ρυθμού.
Δίκαια οι διανοούμενοι της εποχής μας δείχνουν ενδιαφέρον για τη ζωή και για την τέχνη του λαού, που λες και προέρχεται από την ανάγκη να αναζωογονούν την άκαρπη, από την τεχνητή εξέλιξη, διανόηση τους. Γιατί η σχέση του φυσικού και του πνευματικού ανθρώπου είναι η αρμονική αντίθεση απ' όπου βγαίνει η αληθινή τέχνη!
Ευχαριστούμε θερμά την κυρία Θεοδώρα Σπυριδάκη για την πολύτιμη βοήθεια της.
