Στις γειτονιές της Αίγινας.


Λαογραφική έρευνα: Στις γειτονιές της Αίγινας. Μέρος πρώτο.
Σε μία Αίγινα που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς και η αντιπαροχή της μεζονέτας έγινε μάστιγα για τη φυσιογνωμία του νησιού, μερικά κτήρια στέκουν ακόμη, όχι πολύ μακριά στο κέντρο της Αίγινας, για να θυμίζουν όσα έζησαν οι άνθρωποι στις γειτονιές γύρω από τη Μητρόπολη, τον Άγιο Νικόλαο και την Παναγίτσα. Τότε που οι δρόμοι ήταν από χώμα και τα παιδιά της γειτονιάς έπαιζαν κρυφτό και κουτσό στα σοκάκια.

Η μέρα ξημέρωνε με τις νοικοκυρές της γειτονιάς να σκουπίζουν τους δρόμους και να ασβεστώνουν τα πεζούλια. Από πολύ νωρίς η κάθε νοικοκυρά φρόντιζε να βγάλει στο κατώφλι του σπιτιού της τη στάμνα για να περάσει ο νερουλάς και να την γεμίσει με καθαρό νερό από τα πηγάδια του νησιού. Πιο συχνά το καλοκαίρι, κάθε λίγες μέρες το χειμώνα. Το αντίτιμο, συνήθως μερικές δεκάρες, το άφηναν οι γυναίκες στις λαβές της στάμνας που τις περισσότερες φορές το στόμιο της σκεπάζονταν με ένα κουκουνάρι. Η Αίγινα δεν αντιμετώπισε ποτέ πρόβλημα σε αυτό. Και στάμνες είχε και κανάτια και ακόμα έχει. Τα Αιγινήτικα κανάτια γνωστά και ξακουστά παντού, είχαν τη μαγική ιδιότητα να κρατούν το νερό δροσερό, ακόμη και τις ζεστές καλοκαιρινές μέρες. Οι γυναίκες τα τοποθετούσαν σε σκιερό μέρος, συνήθως δίπλα σε κάποιο παράθυρο που έκανε ρεύμα. Μετά τον νερουλά σειρά είχε ο μανάβης. Στην αρχή με γαϊδουράκι, λίγο αργότερα όταν ανέβηκαν οι δουλειές με άμαξα προσαρμοσμένη για αυτό το είδος πλανόδιου εμπορίου. Οι μανάβηδες συνήθως ήταν οι ίδιοι γεωργοί με κτήματα στα εύφορα χώματα του Μαραθώνα και της Περιβόλας και πουλούσαν ότι ήταν της εποχής και ντόπιο, ενώ κάποιες φορές στα μεγάλα καλάθια της άμαξας τους βρίσκονταν και προϊόντα από τα Μέθανα και πιο σπάνια από την Επίδαυρο. Αγρότες και μικροκτηνοτρόφοι οι ίδιοι, πουλούσαν μαζί με τα μαναβικά τους, αυγά και γάλα σε ποσότητες ανάλογα με την ημέρα και τη ζήτηση. Μεταξύ των ιδιοκτητών των τροχήλατων αυτών μανάβικων, συχνά ξεσπούσε μία ιδιότυπη κόντρα που εξελίσσονταν σε πραγματικό αγώνα δρόμου με τις άμαξες, για το ποιος θα μπει πρώτος στη γειτονιά.  Γεγονός που ήταν μάλλον λογικό, καθώς οι γειτονιές γύρω από τη Μητρόπολη, την Παναγίτσα και τον Άγιο Νικόλαο ήταν γεμάτες οικογένειες και νοικοκυρόσπιτα. Εκείνος που θα έμπαινε πρώτος στα όρια της γειτονιάς ήταν βέβαιο ότι θα αποκόμιζε και τις περισσότερες πωλήσεις. Η παλάτζα ζύγιζε γρήγορα τα μαναβικά που δεν αγοράζονταν σε μεγάλες ποσότητες. Άλλωστε δεν υπήρχε λόγος, το επόμενο πρωινό ο μανάβης θα περνούσε και πάλι από τη γειτονιά.


Εκτός από τον νερουλά και τον μανάβη, υπήρχε ο γαλατάς και ο αυγουλάς, που μπορεί συχνά να ήταν και το ίδιο πρόσωπο. Οι νοικοκυρές ανέπτυσσαν σχέσεις εμπιστοσύνης με αυτούς του ανθρώπους, σχέσεις που διαταράσσονταν όμως σοβαρά αν καμιά φορά, κάποιο από τα προϊόντα δεν ήταν καλό. Ειδικά εάν επρόκειτο για γαλατά ή αυγουλά, οπότε και τα προϊόντα ήταν πιο ευπαθή, τα "νέα" διαδίδονταν γρήγορα και ο πωλητής έκανε πολύ καιρό να επανεμφανιστεί στη γειτονιά μέχρι να περάσει η μπόρα.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι ήταν πολύ σημαντικοί για την οικιακή οικονομία. Χωρίς αυτούς τσουκάλι δεν έμπαινε στη φωτιά. Αντίθετα με τις νοικοκυρές οι άντρες του σπιτιού έβγαιναν νωρίς στην αγορά. Στην ψαραγορά ή στο κρεοπωλείο του Χαραλαμπάκη τα ψώνια ακολουθούσε ο πρώτος καφές "κάτω από τη Δημαρχία" ή στου "Αποστόλη". Όσοι είχαν μαγαζιά στην Αίγινα τελείωναν γρήγορα με αυτές τις δουλειές. Επτά - επτάμισι το αργότερο είχαν πάει τα πράγματα στο σπίτι και λίγο αργότερα άνοιγαν τα καταστήματα τους. Η γειτονιά ξυπνούσε και γέμιζε με κόσμο, γνώριμες φιγούρες όλοι τους και κάθε ένας από αυτούς με το χαρακτήρα του, "το δικό του ίσκιο" που έλεγε κάποιος.Τα παραπαίδια τρέχανε με τα ξύλινα καροτσάκια να μεταφέρουν πράγματα, σε θελήματα και παραγγελίες. Τα γαϊδουράκια από τα "Περδικιώτικα" έπαιρναν το δρόμο της επιστροφή προς την Πέρδικα. Στην περιοχή που σήμερα υπάρχει το γνωστό bar υπήρχε μία μάντρα στην οποία οι κάτοικοι της Πέρδικας όταν κατέβαιναν στην Αίγινα για δουλειές άφηναν τα ζωντανά τους. Από εκεί πήρε και το όνομα η περιοχή. Άλλωστε το να έχει σχεδόν κάθε γειτονιά το όνομα της είναι κάτι συνηθισμένο στην Αίγινα: Λάκα, Χαλικάκι, Βάρδια. Η γειτονιά δεν ήταν απλά ένα κύτταρο της κοινωνίας της Αίγινας, ήταν ο κόσμος ολόκληρος. Άλλωστε σε μία εποχή χωρίς τηλεόραση οι παραστάσεις ήταν συγκεκριμένες. Ήταν όμως αυθεντικές και για αυτό άφηναν περιθώρια στη φαντασία.

Οι γειτονιές στο κέντρο αναπτύχθηκαν γύρω από τους τρεις μεγάλους ναούς τη Μητρόπολη, την Παναγίτσα και τον Άγιο Νικόλαο. Τα όρια ήταν, όπως και είναι, τα όρια της ενορίας. Επίκεντρο και των τριών η παραλία. Εκεί ξεκινούσαν και εκεί τελείωναν τα πιο μεγάλα γεγονότα.


Ακολουθήστε το Aegina Portal στο Google News

google-news.png
Το σύνολο του περιεχομένου του Aegina Portal είναι πρωτότυπο, αποτέλεσμα δημοσιογραφικής έρευνας και προστατεύεται από τους νόμους περί πνευματικών δικαιωμάτων.
Απαγορεύεται η αντιγραφή ολόκληρου ή μέρους αυτού χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια.

Tune in Apps

Ακούστε το Aegina Portal Talk Radio από το λογαριασμό μας στο Tunein

Aegina Portal Talk Radio

Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε έναν εξωτερικό player:


iTunes.png vlc.png winamp.png wmp.png