"Τετράδιον γλυκών", της Αικατερίνης Γελαδάκη. Ένας μικρός θησαυρός γεύσεων.
Δελτίο Τύπου.
Ήταν Οκτώβρης του 2006 όταν στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης έγιναν τα εγκαίνια μιας μεγάλης έκθεσης με τίτλο «Οικογενειακά κειμήλια της οικογένειας Αικατερίνης και Μαρίας Γελαδάκη». Η έκθεση που ήταν η πρώτη από μια σειρά εκθέσεων που πραγματοποιήθηκαν τα επόμενα χρόνια στον ίδιο χώρο, γνώρισε πρωτοφανή επιτυχία συγκεντρώνοντας για έναν μήνα 724 θεατές.
Η αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου στάθηκε μικρή για να στεγάσει έναν ολόκληρο λαογραφικό θησαυρό από φωτογραφίες, χειρόγραφα, γράμματα, σημειώσεις, σερβίτσια, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, υφάσματα, φορέματα, νυφικά, έπιπλα, βιβλία, νομίσματα. Όλα αντικείμενα μιας παλιάς ζωής στην ανηφόρα του Ασωμάτου, μέσα στο παλαιό αρχοντικό σπίτι με τα όμορφα πλακάκια, τους χρωματιστούς τοίχους και τα ταβάνια.
Αντικείμενα, απομεινάρια ίχνη μιας ζωής γεμάτη από την ποιότητα των μικρών και μεγάλων στιγμών της καθημερινότητας. Από την ένταση τους ήχους και τις οσμές μικρών και μεγάλων εορτών. Από μια ζωή γεμάτη χαρές, λύπες και πολύ αγάπη.
Τα αχόρταγα βλέμματα των επισκεπτών καταβρόχθιζαν κάθε σπιθαμή και αντικείμενο της έκθεσης. Κάθε κομμάτι είχε τη δική του ιστορία, τις δικές του ανάσες, το δικό του παρελθόν να διηγηθεί.
Ανάμεσα στα εκθέματα γρήγορα ξεχώρισε ένα μικρό χειρόγραφο - σημειωματάριο με συνταγές γλυκών. Το «Τετράδιον γλυκών» με συνταγές για γλυκά του κουταλιού, πίτες, τσουρέκια, βασιλόπιτες, κυδωνόπαστα και τόσα άλλα που οι παλαιές εκείνες αρχόντισσες έφτιαχναν με μεράκι και περισσή τέχνη για να τρατάρουν τους φίλους, τους γείτονες τους συγγενείς τις καλές ημέρες των εορτών ή τις καθημερινές.
Εποχές που η κουζίνα ήταν το βασίλειο της νοικοκυράς και το σπίτι μύριζε κανέλλα και φρέσκο ζεστό ψωμί.
Το μικρό αυτό χειρόγραφο σκεφτήκαμε όταν τελείωσε η έκθεση να το τυπώσουμε με την άδεια της οικογένειας. Το όνειρό μας πήρε σάρκα και οστά με την επιμελή εργασία της κ. Μαίρης Κουνάδη – Στενάκη που ήταν μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πνευματικού Κέντρου Κυψέλης. Το μικρό βιβλίο που τυπώθηκε από την «Γραφή» του κ. Ισίδωρου και Ματούλας Ρούσσου βρήκε μεγάλη ανταπόκριση και επιτυχία που μας οδήγησε να το εκτυπώσουμε ξανά το 2011.
Σήμερα επιστρέφουμε σε αυτό και επιχειρούμε μια τρίτη έκδοση, πιστή ανατύπωση των παλαιότερων. Οι συνταγές που περιέχονται στο «Τετράδιον», οι οδηγίες για την εκτέλεση τους, αλλά κυρίως η γλώσσα, οι ιδιωματισμοί, η ορθογραφία και το ύφος των δύο γυναικών μας μεταφέρουν σε μια εποχή που οι αγνές γεύσεις και οι μυρωδιές τους κατείχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων, τους έφερναν πιο κοντά, τους έδεναν, υποκινούσαν έρωτες και δημιουργούσαν εορτές.
Σήμερα που η γευσιγνωσία, η γαστρονομία και οι κάθε λογής και προέλευσης σεφ πρωταγωνιστούν σε εκπομπές και περιοδικά, που όλοι ασχολούνται ή θέλουν να μπουν στην κουζίνα να μαγειρέψουν, το «τετράδιον» αυτό έρχεται να βοηθήσει να κάνουμε την καθημερινότητα μας καλύτερη και τις γιορτές μας πιο ανθρώπινες, πιο ζεστές, καθαρές και σπιτίσιες.
Τώρα πια όλοι «μένουμε σπίτι», επιστρέφουμε στα πάτρια πλακάκια της κουζίνας και φέρνουμε στη μνήμη μας τα παλιά ταψιά και το τέντζερη της γιαγιάς. Αναζητούμε τα παλιά πιάτα με τα σχέδια, τα φλιτζάνια με το περίτεχνο χερούλι, τις κεντημένες πετσέτες και το μεταξωτό τραπεζομάντηλο, τις γεύσεις των παιδικών μας χρόνων και τη χαρά ενός αθώου σπιτικού γλυκού, την ποιότητα των μικρών στιγμών.
Ο μικρός αυτός θησαυρός γεύσης, ο μοναδικός με παλιές Αιγινήτικες συνταγές, μπορεί να μας οδηγήσει στη γιορτή. Στη γιορτή κάθε εποχής ή να κάνει την κάθε μας μέρα γιορτή.
Γιώργος Μπήτρος
Θεολόγος – Εκπαιδευτικός
Διευθυντής του 2ου Γυμνασίου Αίγινας.